Автор: Оразова Айгул Байдаулетовна
Ем-шара мейіргері, мамандандырылған көмек бөлімі
Түркістан облысы “Шардара аудандық орталық ауруханасы” ШЖҚ МКК
Қан талдауы — бұл адам ағзасының жалпы жағдайы туралы ақпарат алудың негізгі әдістерінің бірі. Ол диагностикада маңызды рөл атқарады және ауруларды ерте кезеңде анықтауға, емдеуді бақылауға мүмкіндік береді. Қан талдауына дайындықтың дұрыс жүргізілуі нәтижелердің дәлдігіне тікелей әсер етеді.
Қан талдауының мақсаты
Қан талдауы көптеген медициналық мақсаттарда қолданылады:
- Қанның құрамындағы элементтерді зерттеу: гемоглобин деңгейі, лейкоциттер мен тромбоциттер саны.
- Қант деңгейін анықтау: қант диабеті мен метаболикалық бұзылуларды анықтау.
- Инфекцияларды анықтау: гепатит, ВИЧ және басқа да инфекциялық аурулар.
- Қабыну процесстерін анықтау: ағзадағы қабыну деңгейін бағалау.
Қан талдауына дайындықтың негізгі ережелері
Қан талдауына дұрыс дайындық зерттеулердің нәтижелерінің дәлдігін қамтамасыз етеді. Дайындық ережелерін сақтау қанның биохимиялық және жалпы анализдерінің сапасын жақсартады.
1. Тамақтану ережелері
- Майлы және қуырылған тағамдардан бас тарту:
Қан талдауына дейін 1-2 күн бұрын майлы және қуырылған тағамдарды тұтынбау ұсынылады. Майлы тағамдар плазманың құрамына әсер етіп, нәтижелердің дәлдігін төмендетеді. - Таңғы ас:
Қан талдауы аш қарынға тапсырылуы керек. Егер анализ таңғы уақытта болмаса, жеңіл тағамдарды (мысалы, кептірілген нан, ботқа) таңдауға болады. - Қантты шектеу:
Қант пен тәтті тағамдарды тұтыну қант деңгейінің нәтижелеріне кері әсер етуі мүмкін.
2. Сұйықтық қабылдау
- Суды жеткілікті мөлшерде ішіңіз:
Таза су қан айналымын жақсартады және қан алуды жеңілдетеді. - Алкогольден бас тарту:
Қан тапсыру алдында 48 сағат бұрын алкогольді ішімдіктерді қолдануға болмайды. Алкоголь қанның құрамын өзгертеді және нәтижелерге әсер етеді.
3. Дәрі-дәрмек қабылдау
- Егер дәрі-дәрмек қабылдап жүрсеңіз, дәрігерге бұл туралы міндетті түрде хабарлаңыз.
- Кейбір дәрілік препараттар (мысалы, антибиотиктер, антикоагулянттар) қан талдауына әсер етуі мүмкін. Сондықтан, дәрігердің нұсқауы бойынша, қан тапсыру алдында дәрі-дәрмекті уақытша тоқтату қажет болуы мүмкін.
4. Физикалық белсенділік
- Қан тапсыру алдында:
Қан талдауына дейін 1-2 күн ауыр физикалық жаттығулардан аулақ болу керек. Белсенділік қанның биохимиялық құрамына әсер етеді. - Қан тапсыру күні:
Қан тапсыру алдында дене тыныштықта болуы қажет. Анализ алдында 10–15 минут жайланып демалыңыз.
5. Психологиялық дайындық
- Тыныштықты сақтау:
Қан тапсыруға келгенде сабырлы болыңыз. Эмоционалдық стресс гормондардың деңгейін өзгертеді және нәтижелерге әсер етуі мүмкін.
Қан тапсыру процедурасының кезеңдері
1. Дайындық кезеңі
Қан тапсыруға дейін жоғарыда көрсетілген дайындық ережелерін сақтау қажет. Бұл нәтиженің дәлдігін қамтамасыз етеді.
2. Қан алу процедурасы
- Қан алуды білікті маман стерильді жағдайларда жүргізеді.
- Процедура әдетте 5–10 минутқа созылады.
3. Процедурадан кейінгі күтім
- Қан тапсырғаннан кейін жеңіл тағам қабылдау және жеткілікті мөлшерде су ішу ұсынылады.
- Ауыр физикалық белсенділіктен аулақ болыңыз.
Қан тапсыруға байланысты маңызды кеңестер
- Қан талдауына дейін кем дегенде 8 сағат тамақ ішпеңіз.
- Майлы тағамдар мен тәттілерден мүлдем бас тартыңыз.
- Су ішуді ұмытпаңыз, бірақ басқа сусындарды пайдаланбаңыз.
- Егер сізде созылмалы аурулар болса немесе дәрі қабылдап жүрсеңіз, дәрігерге хабарлаңыз.
- Қан талдауына дейін 2 күн бойы алкоголь ішпеңіз және шылым шекпеңіз.
Қорытынды
Қан талдауы — диагностика мен емдеудің маңызды бөлігі. Оның нәтижелерінің дәлдігі көбінесе қан тапсыруға дайындықтың дұрыс жүргізілуіне байланысты. Осы ережелерді сақтау сіздің денсаулығыңыз туралы нақты және сенімді ақпарат алуға көмектеседі. Егер сізде қосымша сұрақтар туындаса, дәрігеріңізбен немесе медбикемен кеңесуді ұмытпаңыз.