Авторы: Орманова Алмагүл Рысқұлбекқызы – емхана бөлімінің аға мейірбикесі, ШЖҚ «Райымбек аудандық ауруханасы» КМК
Абуталипова Эльмира Ясыновна – жалпы тәжірибелі мейірбике, Сүмбе дәрігерлік амбулаториясы, ШЖҚ «Райымбек аудандық ауруханасы» КМК
Конаева Гулбану Узаковна, Сумбе дәрігерлік амбулаториясы жалпы тәжірибелі мейірбике, ШЖҚ «Райымбек аудандық ауруханасы» КМК
Кіріспе
Қазіргі денсаулық сақтау саласы ғылым мен технологияның үдемелі дамуымен қатар өркендеуде. Бұл өзгерістер мейірбикелік қызметке де тікелей ықпал етіп отыр.
Мейірбикелер бұрынғыдай тек емшара орындаушы ғана емес, енді пациент күтімін жоспарлау, шешім қабылдау, білім беру, алдын алу мен технологияны қолдану салаларында да белсенді кәсіби тұлға ретінде қалыптасуда.
Заманауи мейірбикелік қызмет — дәлелді тәжірибе, цифрлық технологиялар мен науқасқа бағдарланған көзқарастың үйлесімі.
Жаңашыл әдістер: теориядан тәжірибеге
- Дәлелді мейірбикелік тәжірибе (Evidence-Based Nursing)
Мейірбике шешім қабылдау барысында тек интуицияға емес, ғылыми зерттеулерге, клиникалық нұсқаулықтарға және үздік тәжірибелерге сүйенеді.
Мысалы: жараны таңу немесе қысымды алдын алу әдістерін таңдау кезінде халықаралық протоколдарға жүгіну. - Кеңейтілген мейірбикелік практика
Қазақстанда енді еніп жатқан бұл модельде мейірбике:
Пациентке алдын ала диагностика жасай алады
Дәрілік ем тағайындауға қатысады
Созылмалы ауруларды бақылап, динамикасын жүргізеді
Денсаулық сақтау тобының үйлестірушісі ретінде әрекет етеді
Бұл – мейірбикенің жауапкершілігін арттырып, дәрігерлік жүктемені азайтуға мүмкіндік береді.
- Пациентке бағытталған күтім
Мейірбике пациенттің физикалық емес, психоэмоциялық, әлеуметтік және рухани қажеттіліктеріне де мән береді.
Науқастың шешім қабылдауға қатысуы, еркін ақпарат алуы және жеке таңдауын ескеру – жаңа күтім мәдениетінің негізі.
Заманауи технологиялар: цифрлық дәуір мейірбикесі
- Электрондық денсаулық сақтау жүйелері (ЭДСЖ)
Пациенттің электрондық картасы
Онлайн қабылдау, бақылау және деректерді енгізу
Қауіп факторларын автоматты есептеу
- Телекоммуникациялық құралдар (телемейірбикелік қызмет)
Қашықтан кеңес беру
Созылмалы науқастармен тұрақты байланыс
Ауылдық жерде тұратын азаматтарға қолжетімділік
- Медициналық симуляциялық оқыту
Жасанды модельдерде клиникалық дағдыларды пысықтау
Стандартталған пациенттермен жаттығу
Реанимациялық тренажерлер мен интерактивті сценарийлер
- Смарт-технологиялар
Қолданбалар арқылы өмірлік көрсеткіштерді бақылау
Автоматтандырылған еске салғыштар
Жараға арналған «ақылды таңғыштар», дене қызуын өлшейтін киімдер және т.б.
Қазіргі мейірбикенің бейнесі
Жаңа технологиялар мен әдістерді игерген мейірбике келесі дағдыларды меңгеруі тиіс:
Цифрлық сауаттылық
Клиникалық ойлау және дәлелге негізделген шешім қабылдау
Коммуникативтік қабілет және эмоционалдық интеллект
Өзін-өзі үнемі жетілдіруге бейілділік
Қорытынды
Мейірбикелік қызметте жаңашылдық – жай тренд емес, бұл сала дамуының қажетті шарты. Жаңа әдістер мен технологиялар мейірбикенің кәсіби мәртебесін арттырып қана қоймай, пациент күтімінің сапасын, қауіпсіздігін және нәтижесін жақсартуға ықпал етеді.
Келешек медицинасы — тек жоғары технологиялар ғана емес, технологияны адамгершілікпен үйлестіре білетін кәсіби мейірбикелердің үлесі арқылы жүзеге асады.
