Автор: Бимолданова Назгуль Олжабековна, Жансақтау нәрестелер бөлімінің аға медбикесі
Касенова Сания Умиргалиевна, Нәрестелер бөлімінің медбикесі
Мухамеджанова Назгуль Болатовна, Жансақтау нәрестелер бөлімінің медбикесі
МШЖҚ «Облыстық перинаталдық орталық» МҚК, Талдыкорған, Жетісу Облысы
Шала туған нәрестелерге күтім көрсету медицинадағы ең жауапты және күрделі бағыттардың бірі болып табылады. Нәрестенің жетілмеген ағзасы мен осал денсаулығы оның өмір сүру мүмкіндігін қамтамасыз етуде ерекше, жан-жақты және мамандандырылған қолдауды қажет етеді. Бұл процесс тек жоғары дәрежедегі медициналық біліктілікті ғана емес, сонымен қатар қиын этикалық дилеммалардан өту қабілетін де талап етеді.
Этика мен медицина: өзара байланыс
Заманауи медициналық технологиялар мен әдістердің арқасында шала туған нәрестелердің тіршілігін сақтап қалу мүмкіндігі артты, бірақ әр жағдай өзіне тән ерекшеліктер мен сұрақтарды туындатады. Әрбір нәресте жеке бағаланып, емдеу барысында туындайтын моральдық қиындықтар мен кәсіби дилеммалар мұқият қарастырылуы тиіс.
Өмір сүру құқығы мен медициналық көмек
Нәрестелердің өмір сүруге және медициналық көмек алуға негізгі құқығы бар екені айқын, алайда кей жағдайларда олардың өмір сүру ықтималдығы төмен болуы мүмкін. Мұндай сәттерде дәрігерлер мен медбикелер нәрестенің болашақ денсаулығын, өмір сүру сапасын және ықтимал емдеу нәтижелерін ескере отырып, шешім қабылдауы керек. Кейде өмірді ұзартудың қаншалықты негізді екендігін және ол нәрестенің жағдайына қалай әсер ететінін жан-жақты талқылау қажет.
Инвазивті процедуралар мен олардың маңызы
Шала туған нәрестелерге жасалатын инвазивті шаралар – жасанды тыныс алу, тамыр арқылы қоректендіру сияқты әдістер – өмірді сақтап қалуда үлкен рөл атқарады. Дегенмен, осы процедуралардың ауыртпалығы мен болашақта туындауы мүмкін теріс салдарын ескеру өте маңызды. Медбикелер әрбір шараның қажеттілігі мен қауіп-қатерін мұқият бағалап, жағдайды тұрақты түрде бақылауға жауапты.
Ата-аналардың құқықтары мен көзқарастары
Нәрестенің күтімі мен емдеуіне қатысты шешім қабылдау процесінде ата-аналардың да ерекше орны бар. Ата-аналар өз балаларының тағдырына қатысты пікір білдіруге құқылы, бірақ кей жағдайларда олардың эмоциялық күйі мен медициналық түсінігінің шектеулі болуы шешім қабылдауды қиындатуы мүмкін. Осыған байланысты медбикелер ата-аналарға толық әрі түсінікті ақпарат ұсынуы, оларды шешім қабылдау барысына белсенді қатыстыруы және психологиялық қолдау көрсетуі қажет.
Медбикенің шешуші рөлі
Шала туған нәрестелердің күтімінде медбикелердің қызметі тек техникалық емдеумен шектелмейді. Олар қиын жағдайларда этикалық және клиникалық аспектілерді ескере отырып, өмірді сақтап қалуға бағытталған шешімдер қабылдауға атсалысады. Медбикенің кәсіби тәжірибесі мен интуициясы, сондай-ақ ата-аналармен ашық қарым-қатынас жүргізуі – әрбір жағдайда дұрыс және адамгершілікке сәйкес шешім қабылдаудың кепілі.
Жағдайды бағалау және командалық жұмыс
Нәрестенің жағдайын үнемі бақылау – медбикелердің басты міндеті болып табылады. Олар өмірлік маңызды көрсеткіштерді бағалап, өзгерістер туралы дәрігерлерге уақытылы хабар береді, сол арқылы емдеу жоспарын бейімдеуге мүмкіндік туғызады. Сонымен қатар, қиын шешімдер қабылдау процесінде медбикелер дәрігерлермен тығыз ынтымақтастықта жұмыс істеп, командалық тәсілді ұстанады. Әр маманның пікірі нәрестенің болашағына тікелей әсер ететіндіктен, топтық жұмыс өте өзекті.
Этикалық нормаларды сақтау
Медициналық қызмет көрсету барысында ең басты ұстаным – әрбір нәрестенің өмірі мен денсаулығын жоғары бағалау. Медбикелердің міндеті – тек емдеуді жүзеге асыру ғана емес, сонымен қатар медициналық этиканы ұстану, ата-аналардың құқықтарын құрметтеу және моральдық нормаларды сақтау болып табылады. Бұл қағидалар шешім қабылдау кезінде әрқашан басшылыққа алынуы тиіс.
Қорытынды
Шала туған нәрестелерді күту кезінде кездесетін этикалық мәселелер жоғары дәрежедегі кәсіби біліктілік пен жауапкершілікті талап етеді. Медбикелердің шешім қабылдаудағы рөлі – клиникалық деректер мен адамгершілік құндылықтарды үйлестіре отырып, нәрестенің өмірі мен болашағын қамтамасыз ету. Ата-аналармен тиімді қарым-қатынас, командалық жұмыс және этикалық нормаларды ұстану – бұл саладағы ең маңызды элементтер болып табылады.
