РЕАНИМАЦИЯДАҒЫ ПРЕЭКЛАМПСИЯ: АУЫР ЖАҒДАЙДЫҢ БАСҚАРЫЛУЫ

Автолар: Ануарбекова Асель Базарбаевна, Жан сақтау бөлімінің медбикесі

Мендебаева Зарина Медетбековна,Жан сақтау бөлімінің мед бикесі

Қордай аудандық орталық ауыруханасы, Жамбыл облысы

Кіріспе
Преэклампсия – жүктіліктің ауыр асқынуларының бірі, ол әйелдің өміріне үлкен қауіп төндіреді. Бұл жағдай жүктіліктің 20-аптасынан кейін қан қысымының жоғарылауымен, протеинуриямен (несепте ақуыздың болуы) және басқа да клиникалық көріністермен сипатталады. Преэклампсияның ауыр түрі эклампсияға әкелуі мүмкін, онда әйел құрысу ұстамаларына ұшырайды. Бұл жағдайда реанимациялық көмек көрсету өте маңызды, өйткені ауру тез асқынуға бейім.

Реанимация жағдайында преэклампсияны анықтау
Реанимация бөлімінде медбикелер мен дәрігерлердің негізгі міндеті – науқастың жағдайын тұрақты бақылау және тез әрекет ету. Преэклампсияның негізгі белгілерін анықтау мыналарға негізделеді:

Қан қысымы 160/110 мм с.б.б. жоғары болуы;
Несепте ақуыздың болуы (протеинурия);
Тыныс алу мен жүрек соғысының бұзылуы;
Жүрек айну, құсу;
Құрысулардың пайда болуы (эклампсия).
Реанимацияда преэклампсиямен күресу әдістері
Қан қысымын бақылау. Преэклампсия кезінде қан қысымын тұрақтандыру өте маңызды. Қан қысымын төмендету үшін антигипертензивті дәрілер тағайындалады, мысалы, лабеталол немесе гидралазин.

Магний сульфаты терапиясы. Эклампсияның алдын алу және құрысуларды болдырмау үшін магний сульфаты қолданылады. Бұл препарат құрысулардың алдын алады және орталық жүйке жүйесіне әсер етеді. Магний сульфаты қатаң доза бақылауында болуы керек, өйткені оның артық мөлшері тыныс алу жүйесіне зиян тигізуі мүмкін.

Тыныс алу және жүрек қызметін қолдау. Преэклампсияның ауыр жағдайында науқасқа оттегімен қамтамасыз ету маңызды. Қажет болған жағдайда, механикалық вентиляция қолданылады. Жүрек қызметінің тұрақтылығын бақылау үшін электрокардиография (ЭКГ) жүргізіледі.

Ерте босандыру. Преэклампсияның ауыр жағдайларында ананың және баланың өмірін сақтау үшін босандыруды ерте бастау қажеттілігі туындайды. Бұл жағдайда дәрігерлер науқастың жағдайын ескере отырып, кесар тілігі арқылы босандыруды таңдауы мүмкін.

Медбикелердің преэклампсия кезіндегі күтімі
Реанимация бөлімінің медбикелері науқастың жағдайын тұрақты бақылап, барлық медициналық процедураларды орындауда маңызды рөл атқарады. Медбикелердің преэклампсия кезінде науқасқа көрсететін күтіміне төмендегілер кіреді:

Артериялық қысымды бақылау:
Медбикелер артериялық қысымды әр 15-30 минут сайын өлшеп отырады, әсіресе антигипертензивті терапия барысында. Қысымның кенеттен өзгеруі туралы дереу дәрігерге хабарлау маңызды.

Несеп шығару мен протеинурияны бақылау:
Медбикелер диурезді (тәуліктік несеп көлемін) қадағалайды. Бұл бүйректің қызметін бағалауға және асқынулардың алдын алуға мүмкіндік береді. Сондай-ақ, несепте ақуыздың болуын бақылап, оның деңгейін бағалау қажет.

Магний сульфатын енгізу және бақылау:
Преэклампсия мен эклампсияны емдеуде қолданылатын магний сульфатын енгізу медбикенің маңызды міндеттерінің бірі. Бұл препаратты енгізгеннен кейін науқастың тыныс алу жүйесі, жүрек соғысы және рефлекстері қатаң бақыланады. Магний сульфатының артық дозалануының алдын алу үшін науқасқа үнемі тексерулер жүргізіледі.

Электрокардиография және тыныс алу функцияларын бақылау:
Медбикелер науқастың жүрек-қан тамыр жүйесінің жағдайын бақылап, ЭКГ арқылы жүрек қызметінің бұзылуын анықтайды. Сонымен қатар, тыныс алу көрсеткіштерін қадағалап, қажет болған жағдайда науқасқа қосымша оттегі немесе механикалық желдетуді қамтамасыз етеді.

Компрессионды шұлықтарды кию және шешу:
Тромбоэмболияның алдын алу үшін компрессиялық шұлықтар маңызды рөл атқарады. Медбикелер шұлықтарды науқасқа киіп, қажет болғанда оларды шешіп отырады. Бұл шара қан айналымын жақсартып, тромбоздың пайда болу қаупін төмендетеді.

Тамақтандыру:
Преэклампсия жағдайындағы ауыр науқастар өздігінен тамақтана алмауы мүмкін. Мұндай жағдайда медбикелер науқасты дұрыс және уақытылы тамақтандыруға жауапты. Бұл науқастың күш-қуатын сақтау үшін өте маңызды, сонымен қатар жалпы жағдайының жақсаруына ықпал етеді.

Науқастың жалпы жағдайын бағалау және қолдау:
Медбикелер науқастың жалпы әл-ауқатын бақылайды, кез келген өзгерістерді дер кезінде анықтап, дәрігерге хабарлайды. Олар науқасты тыныштандырып, қолдау көрсетеді, бұл психологиялық жағдайдың жақсаруына көмектеседі. Ауыр жағдайдағы науқасқа дұрыс күтім жасау оның қалпына келу процесін жеңілдетеді.

Босандыруға дайындық және онымен байланысты көмек көрсету:
Преэклампсияның ауыр жағдайларында ерте босандыру қажеттілігі туындаса, медбикелер науқасты операцияға дайындап, барлық қажетті құжаттарды және құрал-жабдықтарды дайындауға жауапты. Операция кезінде және кейін науқастың жағдайын қадағалау өте маңызды.

Қорытынды
Преэклампсия – жүктілік кезінде жиі кездесетін қауіпті асқынулардың бірі, және оның ауыр түрлерінде жедел медициналық көмек қажет. Реанимация бөлімінде преэклампсиясы бар науқастарға көмек көрсетудің ең басты аспектісі – уақытылы әрекет ету, қан қысымын тұрақтандыру, құрысуға қарсы терапия және науқастың жағдайын үнемі қадағалау. Бұл процесте медбикелердің рөлі өте маңызды. Олар науқастың жағдайын мұқият бақылап, дәрігерлерге қажетті ақпаратты дер кезінде жеткізіп, емдеу шараларын қатаң сақтап отырады. Медициналық персоналдың үйлесімді жұмысы ананың және баланың өмірін сақтап қалуға көмектеседі.