Автор: Сахариян Дария, ВОП Медсестра
Каратал ауданы , Каратальский ЦРБ СБ Алмалы
Күзгі-қысқы маусым келгенде, суық тию, тұмау және басқа да инфекциялар қаупі арта түседі. Әлсіреген иммунитет және жабық орындарда жиі болу вирустар мен бактериялардың таралуына оңтайлы жағдай жасайды. Сондықтан аурулардың алдын алу шараларын алдын ала қабылдау маңызды. Бұл мақалада біз иммунитетті нығайту және маусымдық инфекциялардың алдын алу бойынша негізгі кеңестерді қарастырамыз.
1. Иммунитетті нығайту: дұрыс тамақтану
Иммундық жүйенің жағдайына дұрыс тамақтану айтарлықтай әсер етеді. Тамақтану рационында келесі өнімдер болуы тиіс:
Жеміс-жидектер мен көкөністер. Олар иммунитетті нығайтатын дәрумендер мен антиоксиданттарға бай. С дәрумені (цитрусты жемістер, киви, болгар бұрышы) инфекциялардан қорғауда маңызды рөл атқарады.
Мырышқа бай өнімдер. Мырыш иммундық жүйенің дұрыс жұмыс істеуіне көмектеседі. Ол жаңғақтарда, дәндерде, бұршақтыларда және тұтас дәнді өнімдерде кездеседі.
Сарымсақ пен зімбір. Бұл өнімдер қабынуға қарсы және микробқа қарсы қасиеттерге ие, сондықтан инфекциялармен күресуде көмектеседі.
2. Судың балансын сақтау
Дене сұйықтығының тепе-теңдігін сақтау организмнің қорғаныш қызметін қолдайды. Су ағзадан токсиндерді шығарады және шырышты қабықтарды ылғалдандырады, бұл вирустар мен бактериялардың енуін азайтады.
3. Физикалық белсенділік
Тұрақты физикалық жаттығулар иммундық жүйені нығайтады. Жаяу жүру, жүзу, йога немесе таза ауадағы жаттығулар қан айналымын жақсартады, бұл иммундық жасушаларға патогендерді тезірек анықтап, жоюға мүмкіндік береді.
4. Ұйқы және стрессті басқару
Қалыпты ұйқы және стрессті басқару иммунитетті сақтауда маңызды рөл атқарады. Ұйқының жетіспеушілігі ағзаның инфекцияларға қарсы күрес қабілетін төмендетеді, ал созылмалы стресс иммундық жасушалардың санын азайтады. Мамандар 7-8 сағат ұйықтауды және медитация немесе тыныс алу жаттығулары сияқты босаңсу әдістерін қолдануды ұсынады.
5. Гигиена және алдын алу шаралары
Жеке гигиенаны сақтау маусымдық аурулардың алдын алудың маңызды қадамы болып табылады:
Қолдарыңызды сабынмен жиі жуыңыз, әсіресе қоғамдық орындарда болғаннан кейін.
Бетке (көзге, мұрынға, ауызға) қол тигізуден аулақ болыңыз, себебі вирустар ағзаға осы жерлер арқылы енуі мүмкін.
Адамдар көп жиналатын орындарда маска киіңіз, әсіресе тұмаудың өршуі кезінде.
Бөлмені жиі желдетіп, ауаны ылғалдандырыңыз, бұл ауадағы вирустардың концентрациясын төмендетеді.
6. Вакцинация
Тұмауға қарсы вакцинация – осы аурудың алдын алудың ең тиімді әдісі. Жыл сайынғы екпе, әсіресе, қауіп тобындағы адамдар үшін өте маңызды: қарттар, балалар, жүкті әйелдер және созылмалы аурулары бар адамдар.
7. Дәрумендер мен қоспаларды қабылдау
Күзгі-қысқы маусымда ағзаға қажетті дәрумендер жетіспеуі мүмкін. Иммунитетті қолдау үшін құрамында С, D дәрумендері және мырыш бар дәруменді кешендерді қабылдауға болады. D дәрумені әсіресе маңызды, себебі ол күн сәулесімен табиғи түрде өндіріледі, бірақ қысқы уақытта күндізгі жарық азаяды.
Қорытынды
Маусымдық аурулардың алдын алу – иммундық жүйені нығайтуға және инфекцияларға шалдығу қаупін азайтуға бағытталған кешенді шаралар. Дұрыс тамақтану, физикалық белсенділік, толыққанды ұйқы және гигиена ережелерін сақтау – денсаулыққа апарар маңызды қадамдар. Иммунитетке қамқорлық жасау тек суық тию мен тұмаудың алдын алуға ғана емес, кез келген уақытта жалпы жағдайды жақсартуға көмектеседі.
