Авторы: Казангапова Райса Токишовна, Медсестра портала бюро госпитализации,
Адибасова Назгул Айткалиевна, Медстатист
Зубайрова Раушан Камитовна, Уч медсестра ВОП,
ГКП на ПХВ Алакольская ЦРБ
Стандартты сақтық шаралары – инфекциялық бақылау шараларының базалық деңгейі: аурудың күдікті немесе расталған жағдайына қарамастан барлық пациенттерге кез келген уақытта қолданылатын ең төменгі профилактикалық шаралар барлық пациенттерге және тұрақты түрде қолданылады. Стандартты сақтық шараларының мақсаты – медицина қызметкерлері мен пациенттерді инфекция қоздырғыштарынан қорғау, жұқпалы аурулардың пайда болуы мен таралуына жол бермеу.
Стандартты сақтық шараларының элементтері:
1) Қол гигиенасы.
2) Респираторлық этикет.
3) Тәуекелді бағалау нәтижелеріне сәйкес жеке қорғану құралдарын қолдану.
4) Инъекция және өткір заттармен жұмыс істеу қауіпсіздігі.
5) Пациенттерді күтуге арналған құрал-жабдықтарды қауіпсіз пайдалану, тазалау және дезинфекциялау.
6) Қоршаған кеңістікті тазарту.
7) Ластанған кірді қауіпсіз ұстау және тазалау.
8) Қалдықтармен жұмыс.
Инфекцияға негізделген сақтық шаралары инфекцияның таралуын болдырмау үшін қосымша сақтық шараларын қажет ететін инфекциялық аурулардың белгілі бір қоздырғыштарын жұқтыруы немесе колонизациялауы мүмкін пациенттер үшін стандартты сақтық шараларына қосымша қолданылады. Олар нақты инфекциялардың берілу жолдарына негізделген. Сонымен қатар, олардың берілуін болдырмау үшін кейбір инфекциялар осы санаттардың жиынтығын қажет етеді (мысалы, байланыс + тамшылар арқылы берілуден қорғайтын сақтық шаралары).
Оқшаулау – бұл медицина қызметкерлері арасында микроағзалардың таралуын болдырмауға, пациенттерді қорғауға, отбасы мен қоғамды қорғауға тосқауыл. Жаңа патогендердің, әсіресе антибиотиктерге төзімді қоздырғыштардың үнемі пайда болуымен медициналық мекемеде ауру науқастарды оқшаулау өте маңызды болады.
Оқшаулаудың негізгі принциптері:
1) мақсатты оқшаулау және сақтық шаралары;
2) инфекцияның берілу жолдарын білу;
3) пациенттер мен медицина қызметкері арасындағы қауіпті азайту.
Микроағзалардың берілу жолдары:
1) Қарым-қатынас арқылы таралу.
Инфекцияның байланыс арқылы берілуінен сақтық шаралары пациентте тікелей немесе жанама байланыс арқылы берілетін жұқпалы ауру болған немесе болуына күдіктенген кезде қолданылады
• Тікелей байланыс жанасу арқылы адам микроағзаларды айналасындағыларға (тырысқақ, Эбола безгегі жағдайында, жараға білте қою кезінде) жанасу арқылы жұқтыруы мүмкін
• Жанама байланыс микроағзалар ластанған заттар арқылы, мысалы, егер пациент қолданатын құрал-жабдықтар басқа пациентке қолдану арасында тазартусыз және дезинфекциясыз берілгенде пайда болады.
2) Тамшы арқылы таралу.
Мысалы, түшкіру немесе жөтелу арқылы бөлінетін жұқпалы тамшылар ауада қалу және тамшы көзінен 2 м-ден жақын болмаса жұғуы қиын. Таралуы тікелей немесе жанама болуы мүмкін.
• Тамшылардың тікелей берілуі тамшылар шырышты қабаттарға ингаляция түрінде жетеді.
• Жанама тамшылай берілу тікелей жұққаннан гөрі жиі кездеседі.
