Автор: КОШИМБАЕВА СЫМБАТ АБДЫМАНАПОВНА, жалпы тәжірибелі мейірбике, Кіші шыған дәрігерлік амбулаториясы
КОЛДАСБАЕВА ГУЛНУР ЕСБОЛАТОВНА, жалпы тәжірибелі мейірбике, Кіші шыған дәрігерлік амбулаториясы
КҮЛЬНАЗАРОВА САЛТАНАТ ТУРГАНГАЗИЕВНА, мектеп мейірбикесі, Кіші шыған дәрігерлік амбулаториясы мектеп мейірбикесі
«Панфилов ауданаралық көпсалалы ауруханасы» КМК
Кіріспе
ХХІ ғасырда инфекциялық аурулармен күрестегі ең тиімді құралдардың бірі — иммундау, яғни халықты вакцинациялау. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДСҰ) деректеріне сәйкес, жыл сайын вакцинацияның арқасында әлемде 2–3 миллион адамның өмірі сақталады. Вакциналар ауыр жұқпалы аурулардың таралуын ғана емес, сонымен бірге олардың асқынуы мен өлім-жітім көрсеткішін де азайтады.
Осы бағытта мейірбике тұрғындармен тікелей жұмыс істейтін, дұрыс ақпарат жеткізетін, сенімділік қалыптастыратын негізгі медициналық тұлға болып табылады.
Иммундаудың мақсаты мен маңызы
Иммундаудың басты мақсаты – ағзаның жұқпалы ауруларға қарсы иммунитетін қалыптастыру. Вакцина арқылы енгізілген әлсіретілген немесе өлі микробтар иммундық жүйені жаттықтырады, нәтижесінде нақты инфекцияға қарсы қорғаныс пайда болады.
Мысалы, екпенің арқасында:
Шешек (оспа) ауруы толығымен жойылды
Полиомиелит, қызылша, көкжөтел, В гепатиті сияқты аурулардың таралуы айтарлықтай азайды
Балалар мен ересектер арасындағы өлім-жітім көрсеткіші төмендеді
Мейірбикенің ақпараттандырудағы рөлі
- Түсіндіру жұмысы
Вакцинаның не үшін қажет екенін қарапайым әрі түсінікті тілмен жеткізу
Вакцинаның құрамы, әсер ету механизмі және қауіпсіздігі туралы нақты ақпарат беру
Жағымсыз әсерлер туралы ашық айту, алайда олардың сиректігін, жеңілдігін атап өту
- Мифтер мен жалған ақпаратпен күресу
“Вакцина бедеулікке алып келеді”, “құрамында қауіпті химия бар” деген сияқты қауесеттерге ғылыми дәлелмен жауап беру
Әлеуметтік желідегі жалған ақпаратқа қарсы ғылыми негіздегі түсіндіру жүргізу
- Индивидуалды кеңес беру
Әр адаммен жеке жұмыс: жасы, денсаулық жағдайы, вакцинаға қатысты сенімі мен қорқынышы ескеріледі
Ата-аналарға баласының вакцина күнтізбесін түсіндіру
- Вакцинаға дейінгі және кейінгі бақылау
Пациенттің жағдайын бақылау, асқыну белгілерін ерте анықтау
Вакцина алғаннан кейінгі күтім ережелерін түсіндіру
Ауылдық және мектеп жағдайындағы маңыз
Ауылдық жерде мейірбике — халықтың медициналық ақпаратқа қолжетімділігін қамтамасыз ететін негізгі тұлға. Көп жағдайда тұрғындар дәрігерге қаралмас бұрын алдымен мейірбикеден кеңес алады.
Мектеп мейірбикесінің рөлі де ерекше:
Жасөспірімдер мен ата-аналарға вакцина туралы жүйелі түсіндіру
Вакцинация күнтізбесін сақтау
Жас ерекшелігіне сай алдын алу шараларын жүргізу
Иммундауға байланысты жиі қойылатын сұрақтар
Сұрақ Мейірбикенің жауабы
Вакцина қауіпті ме? Жоқ. Барлық вакциналар клиникалық сынақтардан өткен және қауіпсіздігі дәлелденген.
Балада температура болады ма? Иә, бірақ ол қалыпты реакция және 1–2 күнде басылады.
Балам ауырмаса, вакцина не үшін керек? Вакцина — аурудан сақтанудың ең тиімді жолы. Алдын алу емдеуден жеңіл әрі арзан.
Вакцина иммунитетті әлсірете ме? Керісінше, ол иммунитетті нығайтады және нақты инфекцияға қарсы қорғаныс қалыптастырады.
Қорытынды
Иммундау — бұл тек медицина емес, бұл — қоғамдық қауіпсіздік пен ұрпақ денсаулығына салынған инвестиция. Ал осы жолда мейірбике – ақпарат пен сенімнің арасына көпір бола білетін кәсіби тұлға.
Түсіндіру, қолдау және қорғау – мейірбикенің иммундау барысындағы үш басты міндеті.
Халыққа вакцина туралы дұрыс ақпарат беру — дені сау ұлттың кепілі.
