Автор: Сахариян Дария, ВОП Медсестра
Каратал ауданы , Каратальский ЦРБ СБ Алмалы
Дәрі-дәрмектерді дұрыс қолдану және олардың тиісті дозасын сақтау науқастардың денсаулығы үшін өте маңызды. Дәрілерді шамадан тыс немесе дұрыс емес қолдану денсаулыққа зиян келтіруі мүмкін, тіпті ауыр асқынуларға әкелуі ықтимал. Бұл мақалада дәрілерді тиімді қолдану және дұрыс дозалау бойынша негізгі кеңестермен бөлісеміз.
- Дәрігердің нұсқауларын қатаң сақтау
Дәрі-дәрмектерді қолдану алдында дәрігердің нұсқауларын мұқият орындау керек. Дәрілердің дозасы, қабылдау уақыты және ұзақтығы дәрігердің тағайындауына сәйкес болу қажет. Кейде науқастар өзін жақсы сезінгенде дәрі-дәрмекті ерте тоқтатып жатады, бұл дұрыс емес және аурудың асқынуына немесе қайталануына әкелуі мүмкін.
- Дозаны дұрыс анықтау
Дәрі-дәрмектерді қабылдау барысында әрбір дәрінің дұрыс дозасын сақтау өте маңызды. Дозаны өз бетінше өзгертуге немесе азайтуға болмайды. Әрбір дәрінің тиімділігі дұрыс дозалауға байланысты, және оның артығы да, кемі де ағзаға кері әсерін тигізуі мүмкін. Сондықтан дәріні қабылдауда дәрігер тағайындаған дозаны қатаң сақтау қажет.
- Дәрі-дәрмектерді дұрыс сақтау
Дәрілерді сақтау шарттары да олардың тиімділігіне әсер етеді. Әрбір дәрінің орамасында сақталу шарттары көрсетілген. Мысалы, кейбір дәрілерді тоңазытқышта сақтау керек, ал басқалары құрғақ және салқын жерде сақталуы тиіс. Сақтау ережелерін орындау дәрінің сапасын және емдік әсерін сақтауға көмектеседі.
- Өзара әсерлесуді ескеру
Кейбір дәрі-дәрмектер бір-бірімен немесе тағамдармен өзара әсерлесіп, олардың тиімділігін төмендетуі немесе керісінше, әсерін күшейтуі мүмкін. Сондықтан бір уақытта бірнеше дәрі-дәрмек қабылдайтын науқастар дәрігермен немесе фармацевтпен кеңесіп, дәрілердің өзара әсерін ескеруі қажет.
- Дәрі-дәрмекті уақытымен қабылдау
Дәрі-дәрмектерді уақытында қабылдау олардың тиімділігін арттырады. Дәріні қабылдау уақытына қатысты қатаң тәртіп сақтау керек, әсіресе, антибиотиктер мен гормоналды препараттарға қатысты. Дәрілерді әртүрлі уақытта қабылдау олардың әсерін төмендетіп, қажетті нәтижеге қол жеткізбеуі мүмкін.
- Аллергиялық реакциялар және жанама әсерлер
Дәрі-дәрмектерді қабылдаған кезде кейбір науқастарда аллергиялық реакциялар немесе жанама әсерлер пайда болуы мүмкін. Мұндай жағдайда дәрігермен дереу хабарласып, дәріні қабылдауды тоқтату қажет. Дәрі-дәрмекті өз бетінше алмастыруға немесе жаңа дәріні қолдануға болмайды.
- Күніне белгіленген мөлшерден аспау
Кейбір науқастар дәрінің әсері тезірек болу үшін мөлшерді өз бетімен арттырып жатады. Бұл қауіпті және ауыр асқынуларға әкелуі мүмкін. Дәрі-дәрмекті қабылдау барысында күнделікті белгіленген мөлшерден аспау өте маңызды.
- Балалар мен егде жастағы адамдарға дәрі қолдану ерекшеліктері
Балаларға және егде жастағы адамдарға дәрі-дәрмекті тағайындау барысында олардың жас ерекшеліктерін ескеру қажет. Балалар үшін дәрілердің дозасы ересектерге қарағанда әлдеқайда аз болуы керек. Егде жастағы адамдардың ағзасы дәріні баяу сіңіруі немесе шығару жүйелері баяулауы мүмкін, сондықтан оларды қолдану барысында дәрігердің арнайы бақылауы қажет.
Қорытынды
Дәрі-дәрмектерді дұрыс қолдану және дозалау денсаулықты сақтауда өте маңызды рөл атқарады. Дәрігердің нұсқауларын қатаң сақтау, дәрілерді уақытында және дұрыс мөлшерде қабылдау олардың тиімділігін арттырып, аурудың алдын алуға немесе емдеуге көмектеседі. Науқастар дәрі-дәрмек қабылдауда жауапкершілік танытып, өз денсаулығына мұқият қарауы тиіс.
