Авторы: Танабаева Толғанай Абдимажитовна, операциялық мейірбике
Садыкбекова Гулнара Жумановна, посттық мейірбике
Умбеталиева Ботагөз Капаровна, операциялық мейірбике
Кербұлақ аудандық орталық ауруханасы
Асептика және антисептика – бұл медициналық тәжірибеде инфекцияның алдын алу және таралуын болдырмау үшін қолданылатын негізгі шаралар. Бұл екі әдістің мақсаты – хирургиялық жараларға, құралдарға және медициналық процедуралар кезінде микроорганизмдердің түсуін болдырмау.
Асептика: инфекцияның алдын алу қағидаттары
Асептика – микроорганизмдердің хирургиялық жараға немесе стерильді беттерге түсуіне жол бермеу мақсатында жүргізілетін шаралар жиынтығы. Асептика принциптері стерильді аймақта микроорганизмдердің болмауын қамтамасыз етуге негізделген.
Асептиканың негізгі ережелері:
Стерильді материалдар мен құралдарды қолдану:
Барлық хирургиялық құралдар, таңғыш материалдар алдын ала стерилизациядан өтуі тиіс.
Стерильді аймақты сақтау:
Хирургтар мен мейірбикелер операция кезінде тек стерильді аймақпен жұмыс істеуі керек.
Қолдың стерильділігі:
Медициналық қызметкерлер арнайы хирургиялық киім киіп, қолдарын антисептикалық ерітінділермен мұқият өңдейді.
Асептиканы сақтау құралдары:
Автоклавтар мен стерилизаторлар;
Бір реттік стерильді құралдар;
Хирургиялық перчаткалар және маскалар.
Антисептика: микроорганизмдерді жою әдістері
Антисептика – жарақатта немесе теріде, сондай-ақ шырышты қабаттарда патогенді микроорганизмдерді жоюға арналған әдістер жиынтығы. Бұл әдіс медициналық процедуралар кезінде инфекция қаупін азайтады.
Антисептика түрлері:
Химиялық антисептика:
Спирттер (этанол, изопропанол);
Хлоргексидин;
Йод ерітінділері;
Сутегі асқын тотығы.
Физикалық антисептика:
Жараларды ағынды сумен жуу;
Ультракүлгін сәулелерді қолдану.
Антисептика қолдану әдістері:
Теріні хирургиялық өңдеу;
Жараларды антисептикалық ерітінділермен жуу;
Құралдарды және жұмыс беттерін антисептикалық өңдеу.
Асептика мен антисептика арасындағы айырмашылық
Асептика Антисептика
Инфекцияның алдын алу Қолданыстағы микроорганизмдерді жою
Стерильділікке бағытталған Жараларды, теріні өңдеуге бағытталған
Хирургиялық аймақта сақталады Ерітінділер мен антисептиктер қолданылады
Асептика және антисептиканың маңызы
Асептика мен антисептика ережелерін сақтау:
Пациенттердің қауіпсіздігін қамтамасыз етеді;
Ауруханаішілік инфекциялардың алдын алады;
Операциядан кейінгі асқынуларды азайтады.
Мейірбикелердің бұл процестерде атқаратын рөлі өте маңызды, себебі олар хирургиялық құралдарды өңдеу, жараларды таңу және процедуралық аймақтарды тазарту жұмыстарын жүргізеді.
Қорытынды
Асептика мен антисептика – медицинадағы негізгі инфекциялық бақылау әдістері. Бұл қағидаттардың сақталуы медициналық көмектің сапасын арттырып, пациенттердің сауығуына оң әсер етеді. Медициналық қызметкерлердің кәсіби шеберлігі мен ұқыптылығы – инфекцияның алдын алудың негізі.