Автор: Жумадилова Раушан Нурмуханбетовна,фельдшер лаборант
Желеуова Эльмира Макановна, лаборант
«ГКП на ПХВ» СБ п.Достык клинико-дианностическая лаборатория ,
Жетысуский область Алакольский район
Өт жолдарының дискинезиясы – бұл олардың моторикасының бұзылуы. Нәтижесінде өттің 12 елі ішекке түсуі бұзылады, бұл асқорыту жолдарының кейбір ауруларын тудыруы мүмкін.
Өт жолдарының дискинезия белгілері
Патологияның клиникалық көрінісі дискинезия түріне байланысты өзгереді. Екі негізгі түрі бар:
- Гипомоторлық
- Гипермоторлық
Гипомоторлық дискинезия өт қабының бұлшықеттерінің әлсіздігі салдарынан туындайды. Өттің жеткіліксіз бөлінуі нәтижесінде тағам толық қорытыла алмайды. Гипомоторлық типтің белгілері:
- Оң қабырға астындағы ауырсыну;
- Сол жақтағы ауыратын сезім;
- Айнау және жүрек айнуы;
- Тұрақсыз нәжіс;
- Өтпен құсу;
- Ауыздағы ащы дәм.
Гипермоторлық дискинезия кезінде өт қабы қабырғалары тым белсенді, бұл түтіктердің спазмына әкеледі. Гипермоторлық типтің белгілері:
- Оң жақ қабырға астындағы өткір ауырсыну;
- Айнау;
- Кейде құсу.
Дискинезияның себептері
Патологияның дамуына бірнеше фактор әсер етеді:
- Өт жолдарының құрылымдық анатомиялық ерекшеліктері;
- Асқорыту жолдарының аурулары;
- Қалқанша безі дисфункциясы;
- Жүйке жүйесінің тұрақсыз жағдайы;
- Қант диабеті;
- Гормоналды контрацептивтерді қолдану;
- ЛОР аурулары.
Өт жолдарының дискинезиясын емдеу
Емдеу схемасы дискинезия түріне байланысты таңдалады. Гипермоторлы дискинезияда антиспазмодиктер қолданылады, олар түтіктер мен өт қабының бұлшықеттерін босаңсытады. Гипомоторлық жағдайда өт қабының қызметін күшейтетін холеретикалық препараттар тағайындалады. Өт жолдарын жуу да кеңінен қолданылады.
Егер дискинезияға холецистит қосылса, емдеу бағдарламасына ауырсынуды басатын, қабынуға қарсы және бактерияға қарсы препараттар енгізіледі. Уақытында емделмеу асқынуларға әкеліп, бауыр, ішек және ұйқы безі зақымдалуы мүмкін.
Өт жолдарының дискинезиясында тамақтану
Дискинезия диагнозы қойылған адамға рационалды түрде тамақтану өте маңызды:
- Майлы және ащы тағамдарды қатаң шектеу қажет. Диетаны «үш F ережесі» бойынша ұйымдастыру керек: диетадан май, қуырылған және жұмыртқа сарысын шығару.
- Гипермоторлық дискинезияда қарақұмық, магнийге бай дәнді нан және көкөністерді көбірек қосу керек. Бұл спазмды жоюға көмектеседі.
- Екі жағдайда да жануар майларын шектеу қажет.
- Спиртті ішімдіктер, кофе және қою шайдан бас тарту керек. Бірақ көмірқышқыл газы бар минералды суды тұтынуға болады.
