Автор: Қалмұратова Шолпан дәрігер акушер-гинеколог,
ЖШС Медициналық орталық «Healthy life»
Жүктілік пен босану әйелдің денсаулығы мен өміріне үлкен әсер ететін маңызды кезеңдер. Әйелдің жасы жүктілік пен босанудың барысына айтарлықтай әсер етеді. Әрбір жас кезеңінің өзіндік ерекшеліктері бар, оларды білу әйелдерге саналы шешім қабылдауға көмектеседі.
Жасөспірімдік жүктілік (18 жасқа дейін)
Жасөспірімдік кезеңде жүкті болу ана мен баланың денсаулығына қауіп төндіреді. Бұл жастағы қыздардың ағзасы әлі толық жетілмегендіктен, бала көтеру мен босану қиын өтуі мүмкін. Жас аналарда преэклампсия, анемия және мерзімінен бұрын босану қаупі жоғары. Сонымен қатар, әлеуметтік және психологиялық дайындықтың төмендігі ананың және баланың өміріне кері әсерін тигізуі мүмкін.
20-30 жас аралығындағы жүктілік
Бұл жаста әйелдің ағзасы физиологиялық тұрғыдан жүктілікке барынша дайын болады. Репродуктивті жүйе толық қалыптасқан, гормоналды фон тұрақты, ал денсаулық жағдайы оңтайлы деңгейде. Жүктілік пен босану көбінесе асқынусыз өтеді, түсік тастау және генетикалық ауытқулардың ықтималдығы төмен болады. Дәрігерлер көбіне осы жас аралығын балалы болу үшін ең қолайлы кезең деп санайды.
30-40 жас аралығындағы жүктілік
30 жастан кейін әйел ағзасында бірқатар өзгерістер басталады. Фертильділік (бала көтеру қабілеті) біртіндеп төмендейді, ал жүктілікке қатысты кейбір қауіптер артады. Бұл кезеңдегі әйелдерде гестациялық қант диабеті, гипертония, преэклампсия және кесар тілігі арқылы босану ықтималдығы жоғарылайды. Сонымен қатар, 35 жастан кейін балада Даун синдромы сияқты хромосомалық ауытқулардың пайда болу қаупі артады. Дегенмен, медициналық бақылау мен дұрыс күтім жағдайында бұл жаста да сәтті жүктілік пен босану мүмкін.
40 жастан кейінгі жүктілік
40 жастан асқан әйелдерде табиғи жолмен бала көтеру мүмкіндігі айтарлықтай төмендейді, бірақ заманауи репродуктивті технологиялар (ЭКО, гормоналды терапия) көмектеседі. Бұл жаста жүктілік көбінесе денсаулыққа байланысты қосымша қиындықтармен қатар жүреді. Ана мен балаға қауіптің жоғары болуына байланысты дәрігерлердің тұрақты бақылауы қажет. Жүрек-қан тамырлары аурулары, қант диабеті, жатыр тонусының әлсіздігі және басқа да факторлар босану процесін күрделендіруі мүмкін.
Қорытынды
Әрбір жас кезеңінің өзіндік артықшылықтары мен қиындықтары бар. Бала көтеруді жоспарлау кезінде әйелдің денсаулығын, өмір салтын және медициналық көрсеткіштерін ескеру қажет. Дәрігерлермен тұрақты кеңесіп, денсаулыққа мұқият қарау арқылы кез келген жаста сәтті жүктілік пен босануға қол жеткізуге болады.