Авторы: Айтқалиева Тоқжан Талғатқызы, ВОП Медсестра
Қаратал ауданы, «Каратальский ЦРБ» Сб Алмалы, Постовая медсестра
Қарт адамдардың денсаулығы ерекше назар аударуды қажет етеді, себебі жастың ұлғаюымен қатар олардың ағзасы әлсіреп, созылмалы аурулар жиі кездеседі. Мұндай науқастарға медициналық көмек көрсету тек физикалық емдеумен ғана шектелмейді, сондай-ақ олардың психологиялық және әлеуметтік жағдайына да назар аударуды қажет етеді. Бұл мақалада қарт науқастарға қолдау көрсету, оларды дұрыс күту және емдеу жолдарының ерекшеліктерін қарастырамыз.
- Созылмалы ауруларды бақылау және емдеу
Қарт адамдардың көбісі бір немесе бірнеше созылмалы аурулармен ауырады, мысалы, гипертония, қант диабеті, артрит немесе жүрек-қан тамырлары аурулары. Сондықтан оларға дәрі-дәрмектерді тұрақты түрде қабылдау, ауруларын бақылау және емдеу шараларын қатаң сақтау өте маңызды.
Дәрі-дәрмектерді қабылдауды қадағалау. Қарт науқастардың есте сақтау қабілеті нашарлауы мүмкін, сондықтан дәрілерді уақытында қабылдауды қадағалау қажет. Медбике немесе отбасы мүшелері дәрі-дәрмектерді қабылдау тәртібін бақылап, дәрілердің дозасын және қабылдау уақытын түсіндіріп отыруы керек.
Медициналық бақылауды қамтамасыз ету. Созылмалы аурулармен ауыратын қарт адамдарға тұрақты түрде медициналық тексерулер өтіп тұру маңызды. Бұл олардың жағдайын бақылап, қажет болған жағдайда емдеу әдістерін түзетуге мүмкіндік береді.
- Дұрыс тамақтану және салауатты өмір салты
Қарт адамдардың денсаулығын жақсарту және аурулардың асқынуын болдырмау үшін дұрыс тамақтану және салауатты өмір салтын сақтау өте маңызды.
Диета. Қарт адамдардың ағзасына қажетті дәрумендер мен минералдар жеткілікті мөлшерде түсуі тиіс. Олардың тамақтану рационында майлы, тұзды және қантты өнімдерден гөрі, пайдалы жеміс-жидектер мен көкөністер болуы қажет. Қант диабеті немесе жүрек аурулары бар науқастарға арналған арнайы диета сақтау керек.
Физикалық белсенділік. Жасына қарамастан, қарт адамдардың физикалық белсенділігі де маңызды. Жеңіл дене жаттығулары, серуендеу немесе йога сияқты жаттығулар олардың жалпы денсаулығын жақсартып, бұлшық еттерін нығайтады.
- Психологиялық қолдау
Қарт науқастардың көпшілігі жалғыздық сезіміне тап болуы мүмкін, бұл олардың эмоционалды жағдайына кері әсер етуі ықтимал. Сондықтан оларға тек физикалық емес, сонымен қатар психологиялық қолдау көрсету өте маңызды.
Эмпатия мен түсіністік. Қарт адамдардың сезімдерін түсініп, олармен жылы сөйлесу олардың психологиялық жағдайын жақсартады. Медициналық қызметкерлер мен отбасы мүшелері қарт адамдарға назар аударып, олардың жағдайын түсініп, оларға қолдау көрсетуі тиіс.
Әлеуметтік байланыстарды қолдау. Қарт адамдардың қоғамнан оқшаулануына жол бермеу керек. Оларды отбасы мүшелерімен және достарымен араластырып, белсенді өмір салтын ұстануға көмектесу маңызды.
- Дене күтімі және қозғалыс белсенділігін сақтау
Қарт адамдардың дене күтімі ерекше көңіл бөлуді қажет етеді, себебі жас ұлғайған сайын терінің құрғауы, буындардың әлсіреуі және қозғалыстың шектелуі жиі кездеседі.
Денені таза ұстау және теріні күту. Қарт адамдарда тері ауруларының алдын алу үшін теріні ылғалдандыратын кремдер қолдану және күнделікті күтімді қадағалау қажет.
Қозғалыс белсенділігіне назар аудару. Ұзақ уақыт қозғалмай отыру бұлшық еттердің әлсіреуіне әкелуі мүмкін. Сондықтан қарт адамдарға жеңіл жаттығулар жасап, мүмкіндігінше көбірек қозғалып тұруын қолдау керек.
- Қауіпсіздік шараларын сақтау
Қарт науқастардың физикалық әлсіреуіне байланысты олардың үй ішінде немесе амбулаториялық жағдайда жарақат алу қаупі жоғары болуы мүмкін. Сондықтан олардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету қажет.
Үйде қауіпсіздік шараларын сақтау. Қарт адамдардың үйінде еден тайғақ болмауы тиіс, ал баспалдақтар мен жуынатын бөлмелерде арнайы қолайлы тұтқалар орнату қажет.
Тұрақты бақылау. Қарт адамдар жиі құлап немесе жарақат алып қалмауы үшін, оларды тұрақты түрде бақылауда ұстау маңызды.
Қорытынды
Қарт науқастарға күтім көрсету – бұл ерекше назар мен ықыласты талап ететін маңызды жұмыс. Созылмалы аурулары бар қарт адамдарға физикалық емнен бөлек, психологиялық қолдау көрсету және олардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету өте маңызды. Дұрыс күтім мен қолдаудың арқасында олардың өмір сапасын жақсартып, ұзақ және салауатты өмір сүрулеріне ықпал жасауға болады.
