Авторлар: Тлеубаева Венера Ануарбековна – медбике
Оразбаева Айгүл Дүйсекеновна – медбике
Карбозова Бейбіткүл Есболатқызы – медбике
ГКП на ПХВ «Боралдай аудандық ауруханасы»
Кіріспе
Қазіргі заманғы медицинадағы медбикенің (мейірбикенің) рөлі күннен-күнге артып келеді. Медбикелер тек дәрігердің көмекшісі ғана емес, сонымен қатар науқастарға сапалы күтім көрсететін, алдын алу шараларын жүргізетін, реабилитация және психологиялық қолдау жұмыстарын атқаратын маңызды мамандар.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДҰ) мәліметтері бойынша, медицина саласындағы қызметкерлердің 50%-дан астамы – медбикелер. Сондықтан денсаулық сақтау жүйесінің тиімді жұмыс істеуінде олардың орны ерекше.
Бұл мақалада қазіргі заманғы медицинадағы медбикенің негізгі міндеттері, олардың маңыздылығы мен болашақ даму бағыттары қарастырылады.
1. Медбикенің негізгі міндеттері
Медбикелер медициналық қызмет көрсету процесінде маңызды рөл атқарады. Олардың міндеттері төмендегідей негізгі бағыттардан тұрады:
1.1. Пациенттерге тікелей күтім көрсету
- Дәрігердің тағайындаған емін орындау.
- Науқастың жағдайын бақылау (қан қысымы, температура, жүрек соғысы және т.б.).
- Медициналық процедураларды орындау (инъекциялар, таңғыштарды ауыстыру, катетерлерді орнату).
1.2. Дәрігерге көмек көрсету
- Медициналық құрал-жабдықтарды дайындау.
- Диагностикалық және емдік процедураларға қатысу.
- Науқастың жағдайы туралы дәрігерге дер кезінде ақпарат беру.
1.3. Алдын алу және санитарлық-гигиеналық жұмыстар
- Жұқпалы аурулардың алдын алу бойынша түсіндіру жұмыстары.
- Вакцинация жүргізу және екпе салу.
- Ауруханалар мен емханаларда санитарлық-гигиеналық ережелерді сақтау.
1.4. Психологиялық және әлеуметтік қолдау көрсету
- Науқастарға моральдық қолдау көрсету.
- Созылмалы аурулары бар пациенттерге бейімделуге көмектесу.
- Пациенттердің туыстарымен жұмыс жүргізу, оларға күтім бойынша кеңес беру.
1.5. Медициналық құжаттарды жүргізу
- Пациенттердің электрондық және қағаз құжаттарын толтыру.
- Дәрілік заттарды тағайындау және олардың қолданылуын қадағалау.
- Аурухана ішіндегі емдеу процестерін ұйымдастыру.
2. Медбикенің маңыздылығы
Қазіргі таңда медициналық қызмет көрсетудің сапасы мен тиімділігі көп жағдайда медбикелердің жұмысына байланысты.
2.1. Денсаулық сақтау жүйесіндегі орны
- Медбикелер дәрігерлер мен науқастар арасындағы байланыстырушы буын болып табылады.
- Тәулігіне 24 сағат бойы пациенттермен тікелей жұмыс істейді.
- Аурулардың алдын алу және денсаулық сақтау мәдениетін қалыптастыруға атсалысады.
2.2. Жедел жәрдем және төтенше жағдайларда көмек көрсету
- Жедел жәрдем бригадасында алғашқы медициналық көмек көрсету.
- Реанимация кезінде дәрігерлермен бірге шұғыл көмек көрсету.
- Төтенше жағдайларда (жол апаттары, табиғи апаттар) алғашқы медициналық көмекті ұйымдастыру.
2.3. Қоғамдық денсаулық сақтаудағы рөлі
- Халық арасында салауатты өмір салтын насихаттау.
- Қатерлі аурулардың (диабет, гипертония) алдын алу бойынша кеңестер беру.
- Созылмалы аурулармен ауыратын науқастарды диспансерлік бақылауда ұстау.
3. Медбикелердің кәсіби дамуы және болашағы
Медицина ғылымы үздіксіз дамып отырғандықтан, медбикелердің де кәсіби біліктілігін арттыруы қажет.
3.1. Кәсіби білім мен біліктілікті арттыру
- Қазіргі заманғы медицинадағы жаңа технологияларды меңгеру.
- Оқыту курстарына қатысу, біліктілікті арттыру.
- Шетелдік тәжірибелерді зерттеу және медицинадағы жаңа әдістерді енгізу.
3.2. Цифрлық технологиялар мен инновациялар
- Электрондық медициналық карталармен жұмыс істеу.
- Телемедицина арқылы пациенттермен байланыс орнату.
- Медициналық жабдықтар мен роботтандырылған жүйелерді қолдану.
3.3. Медициналық мейіргерлердің мәртебесін көтеру
- Жоғары медициналық білім алған медбикелердің дәрігерлік міндеттерді орындау мүмкіндігі.
- Денсаулық сақтау саласында «клиникалық медбике» мамандығын дамыту.
- Медбикелерге басқарушылық және оқытушылық рөлдерді беру.
Қорытынды
Қазіргі заманғы медицинадағы медбикелердің рөлі тек пациенттерге күтім жасаумен ғана шектелмейді. Олар медициналық көмектің тиімділігіне, аурулардың алдын алуға және халықтың денсаулық мәдениетін қалыптастыруға үлкен үлес қосады.
Медбикелердің кәсіби деңгейін арттыру, олардың рөлін күшейту және еңбегін бағалау – денсаулық сақтау жүйесінің дамуына тікелей әсер етеді.
