Тамақтағы жыбырлау (першение) — жиі кездесетін жағымсыз симптом. Ол суық тию, аллергия, немесе басқа да аурулардың белгісі болуы мүмкін. Бұл жағымсыз сезім сөйлескенде, жұтынғанда немесе тіпті тыныш отырғанда да мазалайды. Сондықтан оның себебін анықтап, дұрыс емдеу маңызды.
Тамақ жыбырлауының негізгі себептері:
- Суық тию және ЖРВИ — вирустар тамақтың қабынуына себеп болады.
- Құрғақ ауа — жылыту маусымында немесе жазда кондиционердің әсерінен шырышты қабат кебеді.
- Темекі шегу — шырышты қабатқа тітіркендіргіш әсер етеді.
- Аллергия — шаң, тозаң немесе басқа аллергендер әсер етуі мүмкін.
- Асқазан-ішек рефлюксі — асқазан қышқылы өңешке өтіп, тамақты тітіркендіреді.
- Дауысты шамадан тыс қолдану — көп сөйлеу, айқайлау немесе ән айту.
Емдеу жолдары:
1. Жергілікті ем
- Тамақты шаю: жылы тұзды сумен (1 стақан суға 0,5 шай қасық тұз) күніне 3–4 рет шаю — инфекциямен күресуге көмектеседі.
- Шайнайтын пастилкалар мен спрейлер: антисептикалық және жұмсартқыш қасиеттері бар дәрілер.
- Жылы сусындар: шөп шайы (ромашка, шалфей), бал қосылған жылы су — шырышты қабатты ылғалдандырады.
2. Жалпы шаралар
- Суды көп ішу – күніне кемінде 1.5–2 литр су ішу ұсынылады.
- Ауаны ылғалдандыру – үй ішінде ауа құрғақ болса, ылғалдандырғыш қолдану керек.
- Демалу және дауысты үнемдеу – әсіресе мұғалімдер мен дикторларға пайдалы.
3. Медициналық көмек
Егер жыбырлау 5–7 күннен көпке созылса, немесе келесі белгілер байқалса:
- Жоғары температура;
- Ауыр жұтыну;
- Дауыстың мүлде жоғалуы;
- Іріңді ангина белгілері; онда міндетті түрде дәрігерге көріну керек.
Қорытынды:
Тамақ жыбырлауы — көбінесе зиянсыз, бірақ назар аударуды қажет ететін симптом. Үй жағдайында қарапайым әдістермен жеңілдетуге болады. Бірақ жағдай нашарласа немесе ұзаққа созылса, өзін-өзі емдеумен айналыспай, дәрігерге жүгінген дұрыс.
