Реанимациядағы жаңа туған нәрестелерге күтім жасау кезіндегі этика және шешім қабылдау

Реанимациядағы жаңа туған нәрестелерге күтім жасау кезіндегі этика және шешім қабылдау

Реанимациядағы жаңа туған нәрестелерге күтім жасау – бұл медицинаның ең жауапты және қиын салаларының бірі. Әсіресе, шала туған немесе ауыр жағдайдағы балаларға көмек көрсету кезінде туындайтын күрделі медициналық және этикалық мәселелерді шешу маңызды рөл атқарады. Бұл кезеңде медбикелер мен дәрігерлердің кәсіби білімі мен тәжірибесі ғана емес, сонымен қатар этикалық нормаларға сүйене отырып, дұрыс шешім қабылдауы қажет.

Реанимациядағы этикалық мәселелер

Жаңа туған нәрестелердің реанимациясы кезінде кездесетін этикалық мәселелер көп қырлы және күрделі. Бұл мәселелер медициналық шешім қабылдау барысында нәрестенің өмірін сақтау, денсаулығын қалпына келтіру, ата-аналардың құқықтары мен мүдделерін қорғау секілді аспектілерді қамтиды.

1. Өмір сүру және медициналық көмек алу құқығы Әрбір жаңа туған нәресте өмір сүруге құқылы. Реанимациядағы дәрігерлер мен медбикелердің басты міндеті – нәрестенің өмірін сақтау және оның денсаулығын қалпына келтіру. Алайда, кейбір жағдайларда, әсіресе шала туған немесе ауыр жағдайда туылған нәрестелерде, өмір сүру мүмкіндігі төмен болуы мүмкін. Мұндай жағдайда медициналық қызметкерлер нәрестенің өмірін сақтап қалуға барынша күш салса да, олардың шешімдері этикалық дилеммаларға тап болуы мүмкін.
2. Жасанды тыныс алдыру және өмірді ұзарту Жасанды тыныс алдыру және өмірді ұзартатын технологиялар реанимациядағы балалардың өмірін сақтап қалуда маңызды рөл атқарады. Алайда, кейбір жағдайларда, ұзақ уақыт бойы жасанды тыныс алдырудың балаға қаншалықты тиімді екендігі және оның денсаулыққа әсері туралы сұрақтар туындайды. Мұндай жағдайда медициналық қызметкерлер мен ата-аналар бірге шешім қабылдайды.
3. Баланың мүдделерін қорғау Жаңа туған нәрестелердің медициналық қажеттіліктерін қамтамасыз ету кезінде олардың мүдделерін қорғау басты назарда болады. Медбикелер нәрестенің жағдайын бақылап қана қоймай, оның ең жақсы күтім мен медициналық көмекті алатынына көз жеткізуі тиіс. Сонымен қатар, шешім қабылдау кезінде баланың болашақтағы өмір сапасы мен денсаулығы да ескеріледі.

Медбикенің этикалық рөлі

Медбикенің реанимациядағы жаңа туған нәрестелерге күтім жасау кезіндегі рөлі тек медициналық көмек көрсетумен шектелмейді. Ол көптеген этикалық шешімдерге де қатысады, соның ішінде:

1. Нәрестенің жағдайын үнемі бақылау Медбике нәрестенің жағдайын үнемі қадағалап, өзгерістерді дер кезінде дәрігерге хабарлайды. Ол барлық медициналық процедуралардың нәрестеге қауіпсіз және тиімді екендігіне көз жеткізуі тиіс.
2. Ата-аналармен байланыс Медбике ата-аналарға баланың жағдайы туралы ақпарат беру барысында этикалық нормаларды сақтай отырып, ашық әрі шынайы сөйлесуі керек. Ата-аналарға нәрестенің жағдайы, жасалатын медициналық процедуралар және күтілетін нәтижелер туралы нақты және түсінікті ақпарат беру өте маңызды.
3. Шешім қабылдауға қатысу Кейбір жағдайларда медбикелер дәрігерлермен бірге күрделі медициналық шешімдер қабылдайды. Медбикенің клиникалық тәжірибесі мен нәрестенің жағдайын бақылау нәтижелері шешім қабылдауда маңызды рөл атқарады.
4. Эмоционалдық қолдау Реанимациядағы нәрестенің ата-аналары үшін бұл кезең эмоционалдық тұрғыдан өте қиын. Медбике ата-аналарға эмоционалдық қолдау көрсетіп, оларды баланың жағдайымен таныстыра отырып, сенім мен үміт бере алады. Сонымен қатар, медбикенің ата-аналардың құқықтарын сыйлауы және олардың шешім қабылдау процесіне белсенді қатысуын қамтамасыз етуі этикалық міндеттерінің бірі болып табылады.

Шешім қабылдаудағы қиындықтар

Реанимациядағы жаңа туған нәрестелерге күтім жасау кезінде туындайтын шешім қабылдау процестері жиі күрделі және көп қырлы болады. Кейде медициналық қызметкерлер нәрестенің өмірін сақтап қалуға барынша тырысса да, барлық жағдайларда оң нәтиже алу мүмкін бола бермейді. Мұндай жағдайларда шешім қабылдау келесі факторларды ескеруді талап етеді:

1. Медициналық жағдайдың ауырлығы Баланың жағдайының ауырлығы, оның өмір сүру мүмкіндігі мен болашақтағы денсаулық жағдайы шешім қабылдау барысында маңызды фактор болып табылады.
2. Ата-аналардың пікірлері мен тілектері Ата-аналардың тілектері мен пікірлерін құрметтеу маңызды. Олар баланың емделуі немесе күтіміне қатысты шешім қабылдауға белсенді қатысуы тиіс.
3. Командалық жұмыс Медициналық команда, соның ішінде дәрігерлер, медбикелер және басқа мамандар, бірлесе жұмыс істеп, әрбір шешімді бірге қабылдайды. Әрбір мүше өзінің кәсіби тәжірибесі мен біліміне сүйене отырып, дұрыс шешім қабылдауға ықпал етеді.

Қорытынды

Реанимациядағы жаңа туған нәрестелерге күтім жасау кезіндегі этикалық мәселелер мен шешім қабылдау процестері өте жауапты және күрделі. Медбикелер бұл кезеңде нәрестенің өмірін сақтау және олардың мүдделерін қорғау үшін үлкен рөл атқарады. Этикалық нормаларды сақтай отырып, ата-аналармен дұрыс қарым-қатынас жасау және күрделі шешімдер қабылдау реанимациядағы күтімнің маңызды бөлігі болып табылады.

Автор: Кесикбаева Гульмира Сарсенгалиевна, Жансақтау нәрестелер бөлімі медбикесі
Несипбаева Айдана Максутовна, Жансақтау нәрестелер бөлімі медбикесі
Несіпқазинова Бақтыгүл Сатыбалдықызы , Нәрестелерді жетілдіру бөлімі медбикесі
МШЖҚ «Облыстық перинаталдық орталық» МҚК, Талдыкорған, Жетісу Облысы