Авторлар: Азизова Гульнара Мухамеджановна — Хирургия бөлімінің мейірбикесі , Оразбекова Самида Бекибаевна — Хирургия бөлімінің мейірбикесі , Жетісу облысы ММ ШЖҚ «Панфилов ауданаралық көпсалалы ауруханасы» КМК
Кіріспе
Пластикалық хирургия – адамның сыртқы келбетін түзету немесе қайта қалпына келтіру үшін жасалатын медициналық процедуралар жиынтығы. Ол тек сұлулық үшін ғана емес, жарақат, күйік, туа біткен ақаулар сияқты жағдайларда да маңызды рөл атқарады. Пластикалық хирургияның маңызды аспектісі — денсаулықты сақтап қана қоймай, адамның психологиялық жағдайына да оң әсер етуі.
Пластикалық хирургияның түрлері
Пластикалық хирургия екі негізгі бағытқа бөлінеді: эстетикалық (косметикалық) хирургия және реконструктивті хирургия. Әрқайсысының өз ерекшеліктері мен мақсаттары бар.
- Эстетикалық (косметикалық) хирургия
Эстетикалық хирургия – адамның сыртқы келбетін жақсарту мақсатында жасалады. Бұл көбінесе адамның өзіне деген сенімділігін арттырып, өмір сапасын жақсартуға көмектеседі. Эстетикалық хирургияға жататын операциялар:- Ринопластика – мұрын пішінін өзгерту. Бұл процедура мұрынды түзету, оның құрылымын жақсарту немесе косметикалық мақсаттар үшін жасалады.
- Липосакция – дененің артық майын алу. Бұл операция адам денесінің бірнеше бөлігінен артық майды алып тастап, контурды жақсартады.
- Бет тарту – әжімдер мен терінің босаған жерлерін түзету, жасартып көрсету.
- Глутеопластика – бөкселердің пішінін өзгерту, көлемін ұлғайту немесе қалыңдату.
- Кеуде ұлғайту/кішірейту – әйелдер арасында кеуденің өлшемін түзету немесе кішірейту үшін жасалады.
- Реконструктивті хирургия
Реконструктивті хирургия – дене мүшелерінің пішінін қалпына келтіруге бағытталған операциялар. Бұл сала көптеген түрлі жағдайларда көмек көрсетеді:- Жарақаттардан кейінгі қалпына келтіру – күрделі жарақаттар, күйік, ауыр жаралардан кейін теріні, бұлшықеттер мен сүйектерді қайта қалыпқа келтіру.
- Туа біткен ақауларды түзету – ерін жарығы, таңдай жарығы сияқты ақаулардың түзету операциялары.
- Қатерлі ісіктерді алып тастау – тері немесе басқа да мүшелердегі ісіктерді алып тастағаннан кейін қалпына келтіру үшін пластикалық операциялар.
Процедура қалай өтеді?
Пластикалық хирургияның операциясы әрдайым жоспарлы түрде жүргізіледі. Алдымен, пациент хирургпен кездесіп, барлық медициналық тексерулерден өтеді. Операцияға дейін бірнеше дәрігерлік тексеру мен сараптама қажет болуы мүмкін. Мысалы, қан анализдері, ЭКГ, МРТ және тағы басқа тексерулер жасалады.
Операцияның өзі наркоз арқылы жүзеге асады:
- Жалпы наркоз – адам толық ұйқыға кетеді, сондықтан операция кезінде ауырсыну сезілмейді.
- Жергілікті анестезия – тек нақты операция жасалатын аймаққа анестезия беріледі.
Операцияның ұзақтығы түрлі факторларға байланысты, бірақ әдетте 1-2 сағатқа созылады. Операциядан кейін дәрігердің бақылауында бірнеше күн болуыңыз мүмкін.
Қалпына келу кезеңі
Пластикалық операциядан кейін қалпына келу кезеңі әр түрлі болуы мүмкін. Операцияның түріне және оның күрделілігіне қарай оңалту мерзімі 1 аптадан бірнеше айға дейін созылуы мүмкін. Әдетте, пациенттер операциядан кейін алғашқы бірнеше күнде ісік пен ауырсынуды сезінуі мүмкін, бірақ олар дәрігердің нұсқауларына сай тезірек қалпына келеді.
Қалпына келу кезеңінің ерекшеліктері:
- Ісіну мен көгеру – операциядан кейін теріде ісіну және көгеру болуы мүмкін. Бұл қалыпты жағдай және бірнеше күннен кейін өтеді.
- Қолайсыздықтар – операциядан кейін жеңіл ауырсыну болуы мүмкін. Бұл ауырсыну көбінесе дәрілермен басылады.
- Тігістер – кейбір жағдайларда тігістер операциядан кейін бірнеше аптадан соң алынып тасталады.
Артықшылықтары мен тәуекелдері
Артықшылықтары:
- Сұлулық пен өзіне деген сенімділік – адамның сыртқы келбетін жақсарту арқылы оның өзін-өзі бағалауы артады.
- Құрылымдық қалпына келтіру – жарақаттардан, күйіктерден кейін тері мен бұлшықеттер қалпына келеді.
- Психологиялық өзгеріс – сыртқы келбеттің жақсаруы адамның жалпы психологиялық жағдайын жақсартады.
Тәуекелдері:
- Инфекция – хирургия кезіндегі негізгі қауіптердің бірі. Операциядан кейін инфекцияның алдын алу үшін антисептикалық емдеу жүргізіледі.
- Қан кету – пластикалық операцияларда қан кету қаупі болады. Әдетте, бұл жағдайлар операциядан кейін дәрігердің бақылауымен реттеледі.
- Әр түрлі асқынулар – операцияның нәтижесі әрдайым күтпеген болуы мүмкін, мысалы, терінің тыртықтары немесе асқыну жағдайлары.
Қорытынды
Пластикалық хирургия – адам өмірінің маңызды аспектісіне әсер ететін сала. Ол адамның сыртқы келбетін жақсартып қана қоймай, оның психологиялық жағдайына да ықпал етеді. Заманауи пластикалық хирургия қауіпсіз әрі тиімді әдіс болып табылады, бірақ отаға дайындықты және қалпына келу кезеңін дұрыс бақылау қажет. Дәрігердің мамандық деңгейі мен тәжірибесі үлкен рөл атқарады. Әрбір операция адам денсаулығына қатысты болғандықтан, осы саладағы барлық қауіптерді алдын ала білу және дұрыс шешім қабылдау қажет.
