Авторлар:Казиева Раушан – ота жасау блогының мейірбикесі
Боранханова Гулстан – хирургия бөлімінің палаталық мейірбикесі
Аксамбаева Баян – тіркеу бөлімінің мейірбикесі, ШЖҚ МКК «Ақсу аудандық орталық ауруханасы»
Кіріспе
Мейірбике мен пациент арасындағы қарым-қатынас – медициналық көмектің сапасына тікелей әсер ететін маңызды фактор. Пациент өз ауруына байланысты физикалық және эмоционалдық күйзелісті бастан өткереді, сондықтан мейірбикенің кәсіби біліктілігімен қатар, қарым-қатынас дағдылары да аса маңызды.
Зерттеулер көрсеткендей, пациенттің медициналық мекемеге деген сенімі мен қанағаттану деңгейі 70%-ға дейін мейірбикемен қарым-қатынас сапасына байланысты. Қиын жағдайларда да ортақ тіл табу – мейірбикенің негізгі міндеттерінің бірі.
Бұл мақалада мейірбике мен пациент арасындағы қарым-қатынасты жақсартудың негізгі әдістері, қиын жағдайларды еңсеру жолдары және кәсіби коммуникацияның маңызы қарастырылады.
Мейірбике мен пациенттің қарым-қатынасының маңызы
Мейірбикенің басты міндеті – пациентке медициналық көмек көрсету ғана емес, сонымен қатар оның психологиялық жағдайын ескере отырып, эмоционалдық қолдау көрсету.
Жақсы қарым-қатынас:
Пациенттің сенімін арттырады.
Емдеу процесіне оң әсер етеді.
Стрессті азайтады.
Дәрігерлік нұсқауларды орындауға ынталандырады.
Керісінше, мейірбике мен пациент арасында түсініспеушілік болса, емдеу нәтижелері нашарлап, науқастың психологиялық жағдайы қиындай түсуі мүмкін.
Қиын жағдайларда қалай дұрыс қарым-қатынас орнату керек?
- Эмпатия мен сабырлық – басты қағида
Кез келген пациент – бұл ең алдымен адам, ол ауырсынуды, қорқынышты немесе белгісіздікті сезінеді. Мұндай жағдайда мейірбикенің эмоцияларды түсініп, науқасқа сабырмен қарауы өте маңызды.
Эмпатияны қалай көрсетуге болады?
Науқасты мұқият тыңдау.
Оған қарапайым әрі түсінікті тілде сөйлеу.
Оның қорқынышы мен алаңдаушылығын мойындау.
Мысал: Егер пациент медициналық процедурадан қорқып тұрса, мейірбике:
«Мен сізді түсінемін, бұл процедура жағымсыз болып көрінуі мүмкін, бірақ ол сіздің денсаулығыңыз үшін маңызды. Барынша мұқият жасап, ауырсынуды азайтуға тырысамын.» – деп айту арқылы оның уайымын сейілте алады.
- Дұрыс сөздерді таңдау
Пациентпен сөйлескен кезде медициналық терминологияны күрделендірмей, түсінікті әрі қарапайым тілде түсіндіру маңызды.
Мысалы, «Қан қысымыңызды өлшейін» дегеннің орнына «Қан қысымыңызды тексеріп көрейін» деп айту науқасқа түсініктірек болады.
«Бұл препарат бета-блокаторлар тобына жатады» дегеннің орнына «Бұл дәрі жүрек соғысын тұрақтандыруға көмектеседі» деп түсіндіру оңайырақ қабылданады.
- Конфликтілік жағдайларды шешу әдістері
Кейде пациенттер немесе олардың туыстары медициналық қызметке көңілі толмай, эмоционалды түрде наразылық білдіруі мүмкін. Мұндай жағдайда мейірбике эмоцияға берілмей, мәселені сабырлы түрде шешуі тиіс.
Конфликтіні шешудің тиімді әдістері:
Тыңдау және сабыр сақтау – Пациенттің шағымын бөлмей тыңдап, оның мәселесін түсінуге тырысу.
Өз пікірін сыпайы жеткізу – Егер пациент негізсіз шағым айтса да, оған құрметпен жауап беру.
Шешім ұсыну – Мәселені шешу жолдарын ұсыну және пациентке көмек көрсету.
Мысал:
Егер пациент: «Маған дәрі уақытында берілмеді!» – деп шағымданса, мейірбике:
«Кешіріңіз, мұндай жағдай болмауы керек еді. Мен бұл мәселені тексеріп, барынша тез шешуге тырысамын.» – деп жауап берсе, конфликт шешімін табуға жақындайды.
- Қиын пациенттермен қарым-қатынас
Кейбір пациенттер ауырсынуға байланысты агрессивті немесе төзімсіз болуы мүмкін. Мұндай жағдайда мейірбике өз эмоциясын басқаруды және сабыр сақтауды үйренуі қажет.
Маңызды ережелер:
Агрессияға жауап бермеу.
Тыныш әрі байсалды дауыспен сөйлеу.
Науқастың жағдайын түсінуге тырысу.
Мысал:
Егер пациент: «Сіздер мені мүлдем тыңдамайсыздар!» – десе, мейірбике:
«Сізге қандай көмек көрсете аламын? Мен сіздің мәселеңізді түсінгім келеді.» – деп жауап берсе, жағдайды жұмсартады.
Қорытынды
Мейірбике мен пациент арасындағы қарым-қатынас – медициналық көмектің маңызды бөлігі. Эмпатия, сабырлық, дұрыс сөз таңдау және конфликтіні басқару дағдылары мейірбикенің кәсіби біліктілігін көрсетеді.
Мейірбикелердің жылы қарым-қатынасы, қолдауы және кәсіби шеберлігі пациенттің сауығу процесін жеңілдетіп, медициналық көмек сапасын арттырады.
