Авторы: Исаханова Гульназ Айдаровна — жалпы тәжірибелі медбике
Утилова Роза Сарсенбаевна — жалпы тәжірибелі медбике
Шалданбаева Жанар Оразбаевна — жалпы тәжірибелі медбике
ШЖҚ «Іле аудандық орталық ауруханасы», Жетіген БМСКК Орталығы
Медицина саласы тек денені емдеу ғана емес, адамның рухани жан дүниесіне де терең бойлайтын, жанашырлықты, жауапкершілікті талап ететін сала. Осы орайда медициналық этика мен деонтология ұғымдары ерекше маңызға ие. Әсіресе, жалпы тәжірибелі мейірбикенің күнделікті жұмысында бұл ұғымдар нақты әрекет пен қарым-қатынаста көрініс табады.
Медициналық этика дегеніміз не?
Медициналық этика — бұл медицина қызметкерлерінің кәсіби мінез-құлқы мен моральдық қағидаларын сипаттайтын ұғым. Ол: адамгершілік, науқасқа құрмет, адалдық, құпиялылықты сақтау, кәсіби жауапкершілік сияқты құндылықтарды қамтиды.
Этикалық қағидаларды сақтау — науқастың сенімін арттырып, мейірбикенің кәсіби абыройын көтереді.
Деонтология ұғымы
Деонтология — бұл медицина қызметкерінің кәсіби міндеттері мен мінез-құлық нормаларын айқындайтын ғылым. Бұл ұғым: мейірбике мен науқас арасындағы қарым-қатынас, мейірбике мен дәрігер арасындағы өзара сыйластық, ұжым ішіндегі этикалық тәртіп, төтенше жағдайдағы әрекет алгоритмдерін қамтиды.
Жалпы тәжірибелі мейірбикенің күнделікті қызметінде этика мен деонтология
Жалпы тәжірибелі мейірбике — алғашқы медициналық көмекті көрсететін, тұрғындармен ең тығыз жұмыс жасайтын тұлға. Оның сөзі, іс-әрекеті, киімі, дауыс ырғағы — бәрі де кәсіби этиканың көрсеткіші.
Мысал:
Қария кісі емханаға келгенде, мейірбике оны жылы жүзбен қарсы алып, ыңғайлы отыруына көмектесуі қажет. Бұл — деонтология нормасы.
Науқастың диагнозы туралы құпия ақпаратты үшінші тұлғаларға жарияламау — этикалық жауапкершілік.
Мейірбике қызметіндегі басты этикалық қағидалар
Ізгі ниеттілік — әр науқасқа жанашырлықпен қарау.
Теңдік — әлеуметтік жағдайына, жасына, ұлтына, дініне қарамастан бірдей қызмет көрсету.
Құпиялылық — науқастың жеке мәліметтерін жария етпеу.
Жауапкершілік — өз жұмысына мұқият болу, ем-шараны дәл орындау.
Әдептілік — дауыс көтермеу, дөрекі сөйлемеу, мәдениетті болу.
Қорытынды
Жалпы тәжірибелі мейірбике — тек медициналық көмек көрсетуші ғана емес, қоғамның сеніміне ие тұлға. Медициналық этика мен деонтология қағидаларын сақтай отырып, мейірбике кәсіби беделін көтеріп қана қоймай, науқастың тез сауығып кетуіне, моральдық қолдауға ие болуына зор ықпал етеді. Мейірімділік, кішіпейілділік, сабырлылық пен кәсібилік — әрбір мейірбикенің басты ұстанымы болуға тиіс.
