Қазіргі уақытта вирустың жалпы халық арасында қаншалықты кең таралғаны белгісіз, бірақ дәрігерлер алдағы күндері инфекциялар көбейеді деп болжауда.
Әзірге бұл аурудың аймақта таралуы салыстырмалы түрде төмен, бірақ ДДСҰ маймыл шешегінің таралуы бұл ауру анықталған елдерге барумен қатысы жоқ деп алаңдайды. Көптеген жағдайлар жыныстық жолмен берілетін инфекцияларға маманданған клиникаларда анықталады.
Негізгі фактілер
Маймыл шешегінің вирусы адамдарға негізінен кеміргіштер мен приматтар сияқты жабайы жануарлардан жұғады. Оның адамнан адамға берілу жолымен екінші реттік таралуы шектеулі. Маймыл шешегі — сирек кездесетін вирустық зооноздық ауру, ол негізінен Орталық және Батыс Африканың шалғай аудандарында, тропикалық ормандардың арасында кездеседі. Маймыл шешегіне қарсы арнайы ем немесе вакцина жоқ, алайда алдын ала қарсы вакцинация маймыл шешегінің жоғары тиімді профилактикасын қамтамасыз етеді.
Маймыл шешегінің вирусы Poxviridae тұқымдасының ортопоксвирус жанұясына жатады. Маймыл шешегі — сирек кездесетін вирустық зооноздық ауру (яғни, адамға жануарлардан берілетін ауру), оның адамдардағы белгілері бұрын шешекпен ауыратын науқастарда байқалғанға ұқсас, бірақ ауыруы төмен. 1980 жылы шешек жойылғаннан кейін және кейіннен вариола вакциналарын қолдану тоқтатылғаннан кейін маймыл шешегі басқа ортопоксвирустар арасында адамдар үшін ең патогенді орынға шықты. Маймыл шешегі ауруы әлі күнге дейін тропикалық ормандары басым болып келетін Африканың бөліктерінде кездесіп тұрады.
Аурудың симптомдары мен белгілері
Маймыл шешегінің инкубациялық кезеңі (инфекциядан симптомдар басталғанға дейінгі уақыт) әдетте 6-дан 16 күнге дейін, бірақ көбінесе 5-тен 21 күнге дейін созылуы мүмкін.
Инфекцияны екі кезеңге бөлуге болады:
дене қызуының көтерілуімен, қатты бас ауруымен, лимфаденопатиямен (лимфа түйіндерінің ісінуі), арқадағы ауырсынумен, миалгиямен (бұлшықет ауруы) және ауыр астениямен (әлсіздік) сипатталатын инвазия кезеңі (0-5 күн);
терідегі бөртпелер кезеңі (қызба басталғаннан кейін 1-3 күн), бөртпенің әртүрлі кезеңдері пайда болған кезде, көбінесе алдымен бетте пайда болады, содан кейін дененің басқа бөліктеріне таралады. Көбінесе олар бетте (95% жағдайда), сондай-ақ алақанда және аяқтарда (75% жағдайда) пайда болады. Бөртпелер дамудың бірнеше сатысынан өтеді — макулопапуладан (жалпақ негізі бар тері зақымдануы) көпіршіктерге (ұсақ сұйықтық толтырылған көпіршіктер) және пустулаларға дейін, шамамен 10 күннен кейін қабықша пайда болады. Қабықтардың толығымен жойылуы үш аптаға созылуы мүмкін.
ШЖҚ «Панфилов ауданаралық көпсалалы ауруханасы» КМК
Еңбекші дәрігерлік-амбулаториясының жалпы тәжрибелі мейірбикелері: Шарипбаева Зағира Турдыкеқызы, Тышыманова Бахыт Қасенғазықызы.
Еңбекші дәрігерлік-амбулаториясының фельдшері: Қошқарбаева Кульзат Асқарқызы.
