Авторлар: Есимбекова Гульнар Абутаевна — Есболған Жайсанбаев орта мектебінің мейіргері
Каймолдина Майра Есимбаевна— Есболған Жайсанбаев орта мектебінің жалпы практика мейіргері
Курмангалиева Сара Орынбаевна- Есболған Жайсанбаев орта мектебінің емшара бөлмесінің мейіргері
Инъекциялық терапия медицинада кеңінен қолданылады және әртүрлі дәрілік заттарды енгізудің тиімді әдісі болып табылады. Алайда инъекциядан кейін кейбір асқынулар туындауы мүмкін. Бұл асқынулардың алдын алу үшін инъекция жүргізудің дұрыс техникасын сақтау, асептика және антисептика ережелерін қатаң орындау қажет. Бұл мақалада инъекциядан кейінгі асқынулардың негізгі түрлері және оларды болдырмау тәсілдері қарастырылады.
- Инъекциядан кейінгі асқынулардың негізгі түрлері
Инъекциядан кейінгі асқынулар бірнеше негізгі түрлерге бөлінеді:
1.1. Инфекциялық асқынулар
Абсцесс (іріңді қабыну);
Флегмона (теріасты май қабаттарының инфекциясы);
Инъекциялық іріңді жаралар.
1.2. Қабыну реакциялары
Инфильтрат (тері астындағы қатты түзіліс);
Гематома (қан жиналу);
Аллергиялық реакция (қызару, қышыну, ісіну);
Анафилактикалық шок (өте ауыр аллергиялық реакция).
1.3. Қан тамырларына және нервтерге зақым келтіру
Геморрагиялық синдром (қан кету);
Нерв талшықтарының зақымдануы (жансыздану, ауырсыну, парездер).
- Инъекциядан кейінгі асқынуларды болдырмау тәсілдері
Асқынулардың алдын алу үшін келесі профилактикалық шараларды орындау қажет:
2.1. Инъекция жүргізу техникасының дұрыстығы
Дәрі-дәрмекті енгізу алдында препараттың жарамдылығын тексеру;
Инъекция орнын дұрыс таңдау (бұлшықет ішіне, тері астына, көктамыр ішіне);
Инъекциялық әдісті дұрыс орындау (бұлшықет ішіне инъекция 90° бұрышта, тері астына – 45° бұрышта енгізіледі);
Дұрыс мөлшердегі ине мен шприцті таңдау;
Инъекция кезінде пациентті дұрыс орналастыру.
2.2. Асептика және антисептика ережелерін сақтау
Қолды мұқият жуу және стерильді қолғап кию;
Инъекция орнын антисептикалық ерітіндімен өңдеу;
Стерильді инелер мен шприцтерді қолдану;
Инъекциядан кейін инені қауіпсіз түрде жою.
2.3. Аллергиялық реакциялардың алдын алу
Пациенттің аллергиялық анамнезін анықтау;
Аллергияға бейімділік болған жағдайда алдын ала сынама жүргізу;
Анафилактикалық шоктың алдын алу үшін шұғыл көмек көрсету құралдарын дайындау (адреналин, кортикостероидтар, антигистаминдер).
2.4. Гематома мен инфильтраттың алдын алу
Инъекция кезінде дұрыс техника қолдану (венепункцияда қан кетуді болдырмау);
Инъекциядан кейін инені жылдам шығармау;
Инъекциядан кейін орнына стерильді мақтаны басып ұстау;
Дәріні өте жылдам немесе бір нүктеге бірнеше рет енгізбеу.
2.5. Инъекциядан кейінгі күтім
Инъекциядан кейін пациентке 15-30 минут бақылау жүргізу;
Инъекция орнының қызарып немесе ісінуін қадағалау;
Инъекциядан кейінгі ауырсыну немесе инфильтрат пайда болған жағдайда жылы компресс қою немесе дәрігерге қаралу.
- Қорытынды
Инъекциядан кейінгі асқынуларды болдырмау үшін медицина қызметкерлері мен пациенттер инъекция техникасын дұрыс орындап, асептика мен антисептика ережелерін қатаң сақтауы тиіс. Алдын алу шараларын ұстану арқылы инфекциялық және қабыну асқынуларының даму қаупін төмендетуге болады. Кез келген асқыну белгілері байқалса, дереу медициналық көмекке жүгіну қажет.
