Авторы: Машарбетова Айман, «Балдырған бөбекжай-балабақшасы» медбикесі, Кербұлақ ауданы.
Байсымбекова Жанар Жидебаевна, Медсестра, ГКП на ПХВ Талдыкорганская городская поликлиника.
Сарыбаева Наиля Омаровна, процедурная медсестра, ГКП на ПХВ Талдыкорганская городская поликлиника
Жұқпалы тері аурулары – бұл түрлі микроорганизмдердің (бактериялар, вирустар, саңырауқұлақтар, паразиттер) әсерінен туындайтын терінің аурулары. Олар адамнан адамға немесе жануарлардан адамға жұғып, әртүрлі ауырлық дәрежесінде өтуі мүмкін. Бұл мақалада жұқпалы тері ауруларының негізгі түрлері, олардың себептері, диагностикасы және алдын алу шаралары туралы айтылады.
Жұқпалы тері ауруларының негізгі себептері
Бактериялар:
Стафилококк пен стрептококк инфекциялары тері қабынуларын (импетиго, фолликулит) тудырады.
Вирустар:
Герпес вирусы (ұшық), папиллома вирусы (сүйелдер), сондай-ақ желшешек пен қызылша сияқты вирустық инфекциялар тері ауруларының дамуына әсер етеді.
Саңырауқұлақтар:
Тері микоздары, оның ішінде аяқтың саңырауқұлағы және тырнақ микоздары жиі кездеседі.
Паразиттер:
Қышыма кенесі (чесотка) және бас биттері (педикулез) сияқты паразиттер терінің зақымдалуын тудырады.
Гигиена ережелерінің сақталмауы:
Дұрыс тазалық шараларының болмауы микроорганизмдердің көбеюіне қолайлы жағдай туғызады.
Жұқпалы тері ауруларының түрлері
Бактериялық инфекциялар:
Импетиго: Көпіршіктер мен қабыршақтардың пайда болуымен сипатталады. Әсіресе балалар арасында жиі кездеседі.
Фолликулит: Шаш фолликулдарының қабынуы.
Вирустық инфекциялар:
Герпес: Ерін мен жыныс аймағында көпіршіктер пайда болады.
Сүйелдер: Вирустардың әсерінен теріде тығыздалған түзілістер.
Саңырауқұлақ инфекциялары:
Аяқтың саңырауқұлағы: Қышыма, қызару және тері қабыршақтануымен байқалады.
Тырнақ микозы: Тырнақтың қалыңдап, түсінің өзгеруі.
Паразиттік инфекциялар:
Қышыма: Терінің қатты қышуымен және бөртпемен көрінеді.
Педикулез: Бас пен денеде биттердің пайда болуы.
Диагностика
Жұқпалы тері ауруларын анықтау үшін дәрігер келесі әдістерді қолданады:
Клиникалық тексеріс: Тері мен шырышты қабаттарды визуалды тексеру.
Лабораториялық зерттеулер: Микроскопия, бактериологиялық егу, ПТР диагностика.
Биопсия: Қажет болған жағдайда тері биоматериалының патоморфологиялық зерттеуі.
Емдеу тәсілдері
Медикаментозды емдеу:
Бактерияларға қарсы антибиотиктер.
Вирусқа қарсы препараттар (ацикловир, валацикловир).
Саңырауқұлақтарға қарсы дәрілер (тербинафин, клотримазол).
Паразиттерге қарсы құралдар (перметрин, бензилбензоат).
Жергілікті емдеу:
Антисептикалық ерітінділер (хлоргексидин, мирамистин).
Кремдер мен жақпамайлар (антибиотиктік, саңырауқұлаққа қарсы).
Гигиеналық шаралар:
Зақымданған аймақтарды таза ұстау.
Күнделікті киім мен төсек-орынды ауыстыру.
Алдын алу шаралары
Жеке гигиена:
Қолды жиі жуу.
Жеке тұрмыстық заттарды (орамал, тарақ) пайдалану.
Қоғамдық орындарда тазалық сақтау:
Жүзу бассейндерінде, моншада аяқ киім кию.
Жалпы пайдаланылатын заттарға (жаттықтыру құралдары, қоғамдық орындардағы тұтқалар) аз жанасу.
Иммунитетті нығайту:
Дұрыс тамақтану.
Дене шынықтыру.
Уақытылы демалу.
Инфекция ошақтарын бақылау:
Науқас адамдармен байланыста болмау.
Ветеринарлық тексерістер арқылы жануарлардан жұғу мүмкіндігін азайту.
Қорытынды
Жұқпалы тері аурулары – бұл денсаулыққа қауіп төндіретін, бірақ алдын алуға болатын мәселелердің бірі. Дұрыс гигиеналық шараларды сақтау, иммунитетті нығайту және уақытылы медициналық көмекке жүгіну арқылы бұл аурулардың алдын алуға болады. Микроорганизмдердің таралуын болдырмау үшін жеке және қоғамдық гигиенаның маңызы зор.
