Авторы: Танабаева Толғанай Абдимажитовна, операциялық мейірбике
Садыкбекова Гулнара Жумановна, посттық мейірбике
Умбеталиева Ботагөз Капаровна, операциялық мейірбике
Кербұлақ аудандық орталық ауруханасы
Преэклампсия – бұл жүктілік кезінде пайда болатын, қан қысымының жоғарылауы және несепте ақуыздың пайда болуымен сипатталатын ауыр патологиялық жағдай. Уақтылы диагноз қойылмаса, преэклампсия ана мен бала үшін қауіпті асқынуларға әкелуі мүмкін.
Преэклампсияның себептері
Преэклампсияның нақты себептері толық анықталмаған, бірақ оның дамуына ықпал ететін факторлар мыналар:
Плацентаның бұзылысы:
Плацентадағы қан айналымының бұзылуы.
Генетикалық бейімділік:
Отбасында преэклампсия болған жағдайда.
Қосалқы аурулар:
Қант диабеті, артериялық гипертензия, семіздік.
Жүктіліктің ерекшеліктері:
Көпұрықты жүктілік, бірінші жүктілік немесе 35 жастан асқан жүктілік.
Преэклампсияның белгілері
Преэклампсияның белгілері әртүрлі болуы мүмкін және аурудың ауырлығына байланысты.
Негізгі белгілері:
Қан қысымының жоғарылауы:
Қан қысымы 140/90 мм сын. бағ. жоғары болуы.
Несептегі ақуыз:
Зәр анализінде ақуыз деңгейінің жоғарылауы (протеинурия).
Ісіну:
Бетте, аяқтарда және қолдарда пайда болатын ісіну.
Жалпы әлсіздік және бас айналу:
Шаршау, бас ауруы, көз алдында «жыпылықтау».
Асқазан-ішек белгілері:
Іштің жоғарғы бөлігінде ауырсыну, жүрек айнуы.
Ауыр түрінде:
Көру қабілетінің бұзылуы;
Тыныс алудың қиындауы;
Бауыр функциясының бұзылуы.
Диагностика
Преэклампсияны анықтау үшін келесі әдістер қолданылады:
Қан қысымын өлшеу:
Артериялық гипертензияны анықтау.
Зәр анализі:
Протеинурия деңгейін анықтау.
Қан анализі:
Бауыр және бүйрек функциясын бақылау.
УДЗ:
Ұрықтың жағдайын және плацентаның қан айналымын тексеру.
Емдеу
Преэклампсияны емдеу жүктілік мерзіміне және аурудың ауырлығына байланысты.
Жеңіл түрі:
Режимді сақтау: физикалық белсенділікті шектеу, стрессті болдырмау.
Тұзды және сұйықтықты қабылдауды бақылау.
Қан қысымын төмендететін дәрілерді қабылдау (дәрігер нұсқауымен).
Ауыр түрі:
Госпитализация:
Науқас ауруханаға жатқызылып, тұрақты бақылауға алынады.
Медикаментозды терапия:
Қан қысымын төмендететін препараттар;
Магний сульфаты (құрысу қаупін азайту үшін).
Жүктілікті ерте аяқтау:
Ұрықтың өміріне қауіп төнген жағдайда (кесарь тілігі).
Асқынулар
Егер преэклампсия уақтылы емделмесе, ол келесі асқынуларға әкелуі мүмкін:
Эклампсия:
Құрысу синдромы, өмірге қауіпті жағдай.
Плацентаның ажырауы:
Ұрықтың өміріне қауіп төндіретін асқыну.
Органдық бұзылыстар:
Бауыр, бүйрек және жүрек функцияларының нашарлауы.
Алдын алу
Преэклампсияның алдын алу үшін:
Жүктілікке дейінгі медициналық тексеруден өту;
Қан қысымын және дене салмағын бақылау;
Теңгерімді тамақтану;
Дәрігердің кеңесіне сәйкес дәрі-дәрмектерді қабылдау.
Қорытынды
Преэклампсия – жүктілік кезінде ерекше назар аударуды қажет ететін ауыр жағдай. Уақтылы диагностика, дұрыс емдеу және алдын алу шараларын сақтау ана мен баланың денсаулығын сақтап қалуға көмектеседі.
