Автор: Серикбаева Злиха Саркытовна, врач педиатр, Алакольская ЦРБ
Денсаулық сақтаудың профилактикалық жұмысының негізгі басым бағыты жаңа туған нәрестелер мен емшек жасындағы балалардың денсаулығын сақтау болып табылады. Жүктілік кезінде, босану кезінде және босанғаннан кейінгі кезеңде (босанғаннан кейін бірден) білікті медициналық көмек ана мен жаңа туған нәресте үшін асқынулардың алдын алады және проблемаларды ерте сатысында анықтауға және жоюға мүмкіндік береді. Ерте жастан бастап баланың терісіне дұрыс күтім жасау өте маңызды. Шынында да, осы уақытта оның денсаулығы мен сұлулығының негізі өмір бойына қаланды.
Балалардың терісі ересек адамның терісіне қарағанда бірнеше есе жұқа, негізгі қабаттардың байланысы әлсіз, тері баланың он екі жасына қарай қалыптасады. Тер бездері жеткіліксіз дамыған, нәрестелердің терісінде судың көп мөлшері бар, бейтарап немесе сәл сілтілі РН 6.2-7.5 болады, оның қышқыл қорғаныс қабаты жоқ және сыртқы әсерлерге: инфекцияларға және әртүрлі қоздырғыштарға қарсы тұру қиынға соғады.
Стресс факторларының әсерінен, тамақтанудағы қателіктер, қызып кету, инфекциялар, сыртқы құралдарды ұтымсыз қолдану, терінің қалыпты жұмысының бұзылуы, тез пайда болады. Сондықтан нәрестелердің нәзік сезімтал терісі көп көңіл мен күтімді қажет етеді. Кез келген үйкеліс — жөке, жаялық, кішкене жаялықша – тітіркенуді тудыруы мүмкін. Жасанды талшықтары бар киім, қышуды, терлеуді тудыруы мүмкін және балаға ыңғайсыздық тудыруы мүмкін.
Жаңа туылған нәрестелердің барлық тері ауруларын шартты түрде үш топқа бөлуге болады:
Бірінші топ – бұл өмірдің алғашқы күндеріндегі сәбилерге ғана тән аурулар.
Екінші топ — дұрыс күтім жасамағандықтан, жаңа туған нәрестелердегі тері проблемалары.
Үшінші топ — бактериялар тудыратын, іріңді аурулар.
Жаңа туылған кезең баланың өмірінің басқа кезеңдерінде кездеспейтін терінің зақымдануымен сипатталады. Терлеу — нәресте күтіміндегі ақауларға байланысты жаңа туған нәрестенің терісінің инфекциялық емес аурулары. Баздану — бұл шамадан тыс үйкеліс орындарында, ұзақ уақыт зәр мен нәжіске ұшыраған жерлерде, терінің қатпарларында пайда болатын жаңа туған баланың тері ауруы.
Жаңа туылған нәрестелердегі осы тері ауруларының алдын алу үшін баланы әр дәретханадан кейін жуып, кішкене жаялықшаларды үнемі ауыстырып отыру керек, проблемалы аймақтарды стерильді өсімдік майымен немесе кремдермен майлау керек, ауа ванналарын жүргізу керек, әсіресе ыстық ауа-райында пайдалы. Іріңді тері ауруы көбінесе балаға дұрыс емес немесе жеткіліксіз күтімнің нәтижесі болып табылады. Дәрігерге шұғыл баруды талап етеді. Жаңа туылған нәрестелерде тері ауруларын емдеу дәрігердің бақылауымен ғана жүргізілуі керек, өйткені кейбір тері бөртпелері өмірге қауіпті түрлі аурулардың белгілері болуы мүмкін. Сондықтан жаңа туған нәрестелерде тері ауруларының пайда болу себебін бірінші кезекте жою қажет.
Баланың терісіне күтім жасаудың бірнеше маңызды профилактикалық ережелері бар:
- бір реттік кішкене жаялықшаларды дұрыс пайдалану,
- баланың киімдері мен іш киімдеріне дұрыс күтім жасау,
- дұрыс шомылдыру,
- балалар косметикасын дұрыс таңдау (сабын, сусабын, крем),
- оңтайлы температуралық режимді сақтау,
- дұрыс тамақтану,
- балалардың терісін күн сәулесінен қорғау,
Бір жасқа дейінгі балалар ауруларының алдын алуда денсаулық сақтау деңгейі ғана емес, сонымен қатар дұрыс ата-ана күтімі де үлкен маңызға ие.
