Жалпы тәжірибелік дәрігерлердің 5 жасқа дейінгі балаларды қабылдау жүктемесін, цифровизациялау мүмкіндігін зерттеу.

Автор: Чекалина Светлана Константиновна, Утебалиева Гулназ Магжановна
Семгалиева Сандугаш Бакитовна — арнайы пән оқытушылары, модератор.

Батыс Қазақстан Жоғары Медициналық колледжі ЖШС.

ӨЗЕКТІЛІГІ:

Қазіргі заманда медицинада ЖТД (жалпы тәжірибелі дәрігер) жұмысында жүктемелер өте көп. Дәрігерлердің жеткіліксіздігінен 2-3 аймақты қабылдау кезінде уақытының шектеулі болуынан, халыққа сапалы медициналық көмек көрсетуге кедергі келтіреді.

ЖТБ өзiнiң қызметiн мемлекеттiк және мемлекеттiк емес медицина ұйымдарында, сондай-ақ жеке практика тәртiбiмен цифровизациялау арқылы жүзеге асырауға мүмкіндікті қамтамасыз ету жолдарын қарастыру.

Мақсаты:

МСАК деңгейінде сапалы медициналық қызмет көрсетудегі ЖТД қиыншылықтарын ашып көрсету.

Зерттеу барысы:

Сапалы медициналық көмек көрсетудегі мәселелерді анықтау мақсатында №3, №5 ҚЕ ЖТД-ге және науқастарға сауалнама жүргізілу арқылы зерделеу.
Сапалы медициналық көмек көрсетудегі мәселелерді анықтау мақсатында ЖТД-ге және науқастарға сауалнама жүргізілді.

Сапалы медициналық көмек көрсетудегі мәселелерді анықтау және келесі нәтижелер алынды жалпы тәжірибелік дәрігерлерге сауалнама жүргізілді.

(ГП3, ГП5)

1. Жалпы тәжірибелік дәрігерге бір науқасқа қабылдауға белгіленген 15 минут жеткіліктіме ?

А) Иә
Б) Жоқ

2. Қабылдау уақытының белгіленген уақытында бітедіме, мысалы 8-12 дейінгі аралықта?

А) иә
Б) жоқ (қабылдаудың ұзаққа созылуының себептері)__________________________

3.Өзіңіздің участок тұрғындарына медициналық көмек көрсетуде ұжымдық жұмыс әдісін қолданасызба (дәрігер және мейіргер аралығындағы)?

А) иә
Б) жоқ
4.Ұжымдық жұмыс әдісін қалай түсінесіз? Ойыңызды жаза кетсеңіз
5. Қабылдау уақытының ұзаққа созылуының себептері қандай? Ойыңызды жаза кетсеңіз________________________________________________________________

6. Медициналық құжаттар толтыруда өз жұмысыңызды қаншаға бағалайсыз?(прием кезінде запистеріңізді уақытымен түсіріп үлгересізбе)

А) 5

Б) 4

В) 3

7. Науқастар шақыртуларының (вызов) көпшілігі шұғыл түрде ме?

А) иә

Б) жоқ

В) регистратура шақыртуларды орынды қабылдамайды

8. Жалпы тәжірибелік дәрігердің жұмысындағы негізгі қиындықтар қандай?

А) бір дәрігерде бірнеше участок

Б) науқастар көп уақыт бөлуді қалайды 15минут аускультация, пальпация, перкуссия, жалпы қарау және тағыда анамнез жинау басқаларына уақыт керек

В) арнайы мамандардың жетіспеуі (хирург,невропатолог, эндокринолог,)

С) компьютерлердің ескі болуы немесе компьютердің ұзақ жүктелуі, бағдарламаның қатып қалуы

Д) басқада себептер

9.Скринингке пациенттер келеме ?

А) иә, өздері жоспар бойынша

Б) жоқ, мейіргер шақырғанда ғана келеді

В) мүлдем келмейді

Науқастарға сауалнама

1. Сіз учаскелік терапевтпен (педиатр, жалпы тәжірибелік дәрігер (Отбасылық дәрігер)) қызмет көрсетуіне (мейірімділік, сыпайылық) қанағаттанасыз ба?

А) Иә

Б) Жоқ

2.Жиі қандай бағытта қараласыз?

А) қабылдауда (прием) боламын

Б) үйге шақырту жасаймын (вызов)

3.Сіз өз поликлиникаңызда бірінші рет жүгінген кезде сіз дереу дәрігерге жазыла алдыңызба (қабылдау уақыты мен дәрігердің аты-жөні көрсетілген талон алдыңыз ба)?

А) иә (прием не шақырту астын сызыңыз)

Б) жоқ (қандай себеп)

4. Дәрігер сізді белгіленген уақытта (записьпен) қабылдады ма?

А) Иә

Б) Жоқ

5. Диагностикалық зерттеуге жолдама алған сәттен бастап диагностикалық зерттеуді (аспаптық УЗИ, ФГДС,КТ,МРТ, зертханалық) қанша уақыт күттіңіз?

А) приемға жазған жоқ

Б) талон 1 аптаға

В) 1 ай

С) жекеден (частныйдан) өттім

6. Диагностикалық зерттеулерді жодамамен өттіңізбе немесе өз қаражатыңызбен өттіңізбе?

А) Иә

Б) Жоқ

7.Сіз учаскелік терапевтке (педиатр, жалпы тәжірибе дәрігері (Отбасылық дәрігер) қаншалықты жиі жүгінесіз?

А) айына бір рет

Б) тоқсанына бір рет

В) жарты жылда бір рет

С) жылына бір рет

Д) жекеге (частныға) бара саламын

8.Сіз маман дәрігерлерге қаншалықты жиі жүгінесіз (лор, хирург, невропатолог, офтальмолог. стоматолог, басқалар)?

А) айына бір рет

Б) тоқсанына бір рет

В) жартыжылдықта бір рет

С) жылына бір рет

Д) мен жүгінбеймін

Е)өз қалтамнан платно өтемін

9. Сіз медициналық ұйымда қызмет көрсету сапасы туралы және осы ұйымның денсаулық сақтау мамандары туралы әлеуметтік желілерде түсініктеме (алғыс, жалоба) қалдырдыңыз ба?

А) Иә

Б) Жоқ

Сіз арнайы маман дәрігерлерге қаншалықты жиі жүгінесіз (лор, хирург, невропатолог, офтальмолог. стоматолог, басқалар)? Аталған мамандарға алдын ала жазылып барасыз ба немесе өз қалтаңыздан ба?

№ 3 ҚЕ

Жалпы тәжірибелік дәрігерлер үшін: Дәрігерлер санына байланысты:

Толық штаты бар бөлімдерде өтініштің келесі күні тіркеуге болады.

Дәрігерлер жетіспейтін бөлімшелерде

(толық деңгейі шамамен 50%) – қабылдауға жазылу 5-7-ші күні.

арнайы мамандар (узкий специалист) үшін:

Мамандыққа байланысты, мысалы

хирургке (ересек, балалар )мәселе жоқ.

Записке жазу қиын: кардиолог,

невропатолог және эндокринолог (орта есеппен 1

40 000 халыққа арналған маман).

№5 ҚЕ

Жалпы тәжірибелік дәрігерлер үшін:

3-4 күн, 5 күн (егер жазылу күні демалыс алды және демалыс күндері сенбі жексенбіге келсе).

Арнайы маман:

Тек поликлиникаларда өздерінің жеке мамандары жоқ (поликлиникамен келісімшартқа отырады және науқастарын жібереді).

Жалпы тәжірибелік дәрігердің қабылдауы кезіндегі қиындықтар

№3 ҚЕ

Дәрігерлер бойынша:

ПМСП деңгейінде дәрігерлердің орташа қабылдауы 1496 сек, 25 мин.

Компьютерде құжаттарды толтыру шамамен 717 сек, немесе 12 мин .

Дамумед программаларының жүктелмей ұзақ уақыт ашылмай қатып қалуы – 160 сек, немесе 3 мин

Артық қимылдар (қабылдау уақытында қабинеттен шығып кету немесе алаңдатушылық, немесе науқастардың хабарласуы) – орташа 197 сек, 3,5

мин.

Қорытынды: жалпы тәжірибелік дәрігер 25минут қабылдаудың 3-5 минутын науқасқа қатысты емес шарумен кетеді, компьютердегі бағдарламалардың жүктеліп болмауы – 4-5 мин.

Мейірбикелерде:

Мейірбикелерге науқасты қабылдауға берілген уақыт– 1400 сек, немесе 23,3

мин.

Компьютерде құжаттарды толтыру шамамен – 460 сек, немесе 3,5мин.

Дамумед программаларының жүктелмей ұзақ уақыт ашылмай қатып қалуы – 30сек, немесе 2,5 мин.

№5 ҚЕ.

Жалпы тәжірибелік дәрігер мен мейірбикенің науқасты қабылдауға кеткен уақытының шығынын зерттеуде орташа есеппен 25-35 мин.

Дәрігерлер мен мейірбикелер бойынша:

— Науқасты қабылдауда уақыттың жетіспеуі.

— КМИС бағдарламасының жүктеліп болмауы.

— Бағдарламалардың ашылмауы.Науқастар жағынан қиындықтар:

-дәрігер науқас жағынан кері байланыс ала алмайды, уақыт тапшылығына байланысты қорытынды жасалмайды.

-науқастар барлық сұрақтарына жауап ала алмайды(негізгі себебі уақыт жеткіліксіздігі).

— Науқастар қабылдау уақытында келмеуі.

Өзіңіздің аймақтық (участок) тұрғындарына медициналық көмек көрсетуде ұжымдық

жұмыс әдісін қолданасыз ба?(дәрігер және мейіргер аралығындағы)?
Ұжымдық жұмыс әдісін қалай түсінесіз? Ойыңызды жаза кетсеңіз

Бұл ретте «Сіз нені түсінесіз ұжымдық жұмыс принципі? барлық дәрігерлер сөз тіркесінің маңыздылығын түсінгендігін көрсетпеді

Мысалы, жауаптар болды:

— медбикелер мен дәрігерлер арасында үнемі ақпарат алмасу
— Бір-біріне көмектесу;
— Жауапкершілік, ұқыптылық
ұжымдағы қызметкерлер;
Респонденттердің айтарлықтай пайызы жауап бермеді
бұл сұраққа.
Бірақ мұндай жауаптар да болды:
– Бұл бір мәселе бойынша бірнеше маманның бірігіп жұмыс істеуі

Сапалы медициналық көмек көрсетудегі мәселелерді анықтау және келесі нәтижелер алынды жалпы тәжірибелік дәрігерлерге сауалнама жүргізілді.

-Науқас өзіне көп уақыт бөлінгенін қалайды, анамнез жинау,тексеру пальпация,перкуссия және аускультация үшін 15 минут барлығына жеткіліксіз

-КМИС бағдарламасы жүктеліп болмай қатып қалады,материалдық жабдықтармен толығымен жабдықталмаған

-Жалпы тәжірибелік дәрігерлердің жетіспеушілігі!!!Жүктеме көп бір ЖТД бірнеше учаскелерде! Ешкім бұл мәселелерді шешпейді.

-Ескі компьютерлер.Бағдарламалардың жүктеліп болмауы+анасына емі жайында кеңестер беру Халық саны көп, мейіргерлердің төмен құзыреттілігі, науқастардың шыдамсыздығы

-Компьютерлерлер сапасы нашар, мамандар тапшылығы,1 дәрігер бірнеше аймақты қабылдайды

арнайы мамандарға қабылдауға жазылу,

-жазылып келу (Записьпен) жүйесін алып тастау,талондар жүйесін енгізу,Қабылдау кезінде жазылып келу уақытымен түсіре алмаймыз уақыт жетіспейді

-Үйге шақыртулар (вызовтар) негізсіз, регистратура поликлиникаға хабарласқан адамның көпшілігін шақырту журналына тіркейді, сұрыптау (сортировқа) жоқ.

Сапалы медициналық көмек алу үшін бір науқасты қарауға уақыттың жеткіліксіздігі

-Жағдайға байланысты науқастарға бару уақытының стандарттарын қарастырыңыз: науқасты алғащқы қарау – 20 минут; жүкті әйелді бастапқы тексеру үшін – 30 минут; науқасты қайталап қарау -15 минут (мүмкіндігінше), немесе уақытты орташа есеппен 20 минутқа дейін ұлғайту.

— Медицина қызметкерінің (және басшының) құзыреттілігін арттыру үшін жағдай жасау, бұған бөлімше мен бас дәрігер мүдделі болуы керек).

— Арнайы бөлмелерде дәрігер мен медбикенің қабылдауының өтуі.

— Кез келген шұғыл істерді, хабарламаларды және т.б. қабылдау (прием)кезінде басшылық деңгейінде тыйым салу (құқықтық актілерде тіркелу)

Медициналық көмекке қол жеткізу мәселелері:

Мотивациялық іс-шаралар (бұрын ұсынылған: жалақы, үстемақы, тұрғын үй және т.б.).

арнайы мамандар үшін жұмыс форматын жоғары деңгейде шешу. Отбасылық дәрігер көп нәрсені білуі керек, бірақ барлық ауруларды терең білуі мүмкін емес. Бұл медициналық көмектің қолжетімділігі мен сапасыздығына әкеледі

Алғашқы медициналық-санитарлық көмек ұйымдарының материалдық-техникалық жабдықталуына шолу жасау.

Медициналық көмектің сапасыздығы, медициналық құжаттаманың сапасыздығы:

•Медицина қызметкерлерінің біліктілігін арттыру. Осы мақсатта біз ұсынамыз

көпсалалы клиникалар базасы, ғылыми бағыттағы жоғары клиникалар —

ғылыми-зерттеу орталықтары немесе кафедра қызметкерлерінің ішінен ғылыми бөлімдер

ғылыми құзыретті қызметкерлер.

• Медицина қызметкерлерінің жүктемесін азайту:

-халық санын 1000 адамға дейін азайту;

-кейбір құзыреттерді медбикелерге беру (және мұны заңнамалық актілерде тіркеу),

— паллиативтік көмекті арнайы қызметке ауыстыру керек (бірде-бір дамыған елде отбасылық дәрігерлер паллиативті науқастармен айналыспайды),

— отчеттар шығару үшін жеке статистиктерді бөлу.

Ұсыныс:

Қабылдау уақытын ұзарту
ЖТД жүктемесін азайту мақсатында әрбір аймақ дәрігеріне тіркелген халық санын азайту, халық санын 1000-1300 адамға дейін азайту-1 аймақта 1 дәрігер болуы тиіс
Мейірбикенің дәрігерсіз қабылдау жүргізуі (кейбір құзыреттерді медбикелерге беру (және мұны заңнамалық актілерде тіркеу)
МСАК (ПМСП) ұйымдарын арнайы мамандармен толық қамтылуын қамтамасыз ету.
Арнайы мамандарға тіркеу бөлімі (регистратура) арқылы жазылуды қамтамасыз ету (қазіргі таңда тек ЖТД арқылы жазылады).
Негізсіз үйге шақыртуларға жол бермеу (вызов на дом). Шақыртуларға (вызов, актив, патронаждарға) көлікпен толық қамтамасыз ету.
Мотивациялық іс-шаралар (бұрын ұсынылған жалақы, үстемақы, тұрғын үй және т.б.).
Барлық медицина қызметкерлерін ПҚӘПМ (УПМП) оқыту. Патронаждық сөмкемен қамтамасыз ету, арнайы бөлмені қажетті заттармен жабдықтау.
Әр тоқсан сайын БЖАИЖ бағдарламасы бойынша білімдерін жетілдірту, тәжірибе алмасу.
Көпсалалы клиникалар базасында, ғылыми бағыттағы жоғары клиникаларда, ғылыми-зерттеу орталықтарында немесе кафедра қызметкерлерімен тәжірибе алмасу.
Паллиативтік көмекті арнайы қызметке ауыстыру керек (бірде-бір дамыған елде отбасылық дәрігерлер паллиативті науқастармен айналыспайды)