Қазіргі заманғы медицина мен денсаулық сақтау саласын заманауи технологияларсыз елестету мүмкін емес. Алайда, осыдан 100 жыл бұрын бізге үйреншікті көптеген құралдар мен әдістер болмаған.
Медицина саласындағы инновациялар жылдам дамып келеді, бірақ олардың ішіндегі ең маңыздысы адамзат өмірін түбегейлі өзгерткен жеті медициналық жаңалық болып табылады.
1. Стетоскоп (1815 жылы ойлап табылды)
1815 жылға дейін дәрігерлер пациенттің жүрек соғысы мен тыныс алуын құлағын кеудесіне қою арқылы тыңдайтын. Алайда, бұл әдіс кейбір жағдайларда тиімсіз болды.
Француз дәрігері Рене Лаэннек семіздігі жоғары науқастың жүрек соғысын ести алмаған соң, ағаш түтіктен жасалған алғашқы стетоскопты ойлап тапты. Осыдан кейін дыбыс күшейту принципі медицинаға енгізіліп, заманауи стетоскоптың дамуына негіз болды.
2. Анестезия (1846 жылы енгізілді)
Анестезия әртүрлі әдістермен ежелден қолданылған, бірақ 1846 жылы Уильям Т.Г. Мортон алғаш рет эфир анестезиясын хирургиялық операция кезінде сәтті қолданды.
Бұл оқиға заманауи анестезияның бастамасы болды, нәтижесінде ауыртпалықсыз хирургиялық операциялар жүргізу мүмкіндігі туды.
3. Рентген (1895 жылы ашылды)
Рентген аппараты болмаса, жарақаттар мен ауруларды диагностикалау әлдеқайда күрделі болар еді.
1895 жылы неміс физигі Вильгельм Конрад Рентген алғаш рет рентген сәулелерін ашып, адамның сүйек құрылымын көруге мүмкіндік берді. Бастапқыда бұл жаңалыққа сенімсіздікпен қарағандар көп болды, тіпті The New York Times журналистері оны «көрінбейтін нәрсені суретке түсіру әдісі» деп мазақтаған.
Бүгінде рентген медицинадағы негізгі диагностикалық әдістердің бірі болып табылады және оның негізінде КТ, радиациялық терапия, флюорография сияқты әдістер дамыды.
4. Антибиотиктер (1907 жылы ойлап табылды)
Антибиотиктер медицинада төңкеріс жасады.
1907 жылы Альфред Бертхейм және Пауль Эрлих алғаш рет Сальварсан (қазіргі атауы – Арсфенамин) препаратын синтездеп, оны мерез ауруын емдеу үшін қолданды.
1928 жылы Александр Флеминг көгерген зеңнен пенициллин алып, бактерияларды жою қабілетін ашты. Бірақ антибиотиктер 1945 жылдан кейін ғана кеңінен қолданыла бастады.
Антибиотиктердің арқасында көптеген жұқпалы аурулар жойылды, бірақ қазіргі уақытта олардың шамадан тыс қолданылуы антибиотикке төзімді бактериялардың пайда болуына алып келуде.
5. Бір реттік катетер (1944 жылы жасалды)
Көптеген медициналық жаңалықтарды ғалымдар мен дәрігерлер жасағанымен, кейбіреулерін қарапайым адамдар ойлап тапқан.
Дэвид С. Шеридан, орта білімді ғана бітірген еден жөндеуші, бір реттік катетерді жасады. Бұл пластик түтік бір реттік қолдану үшін жасалған және медициналық мекемелердегі инфекциялардың таралуын айтарлықтай азайтты.
Ол кейіннен 50-ден астам патент алды және 95 жасында өмірден өтті.
6. Жүрек дефибрилляторы (1947 жылы ойлап табылды)
Жүрек тоқтаған науқастарды қайта тірілту мүмкін емес деп саналған уақыт болды. Бірақ 1947 жылы кардиохирург Клод Бек хирургия кезінде жас баланың жүрегіне электрлік разряд жіберу арқылы оны қайта тірілте алды.
Қазір жүрек дефибрилляторлары бүкіл әлемде күнделікті қолданылады және миллиондаған адамның өмірін құтқарып келеді.
7. КТ және МРТ (1971 және 1978 жылдары жасалды)
Рентген диагностикасы жетілдірілген сайын, дәрігерлерге толық көріністі алу қажеттілігі туындады.
1971 жылы Др. Годфри Хаунсфилд алғашқы КТ аппаратын жасады, ол ағзаның әртүрлі қабаттарын анық көрсететін кескіндер алуға мүмкіндік берді. Ол бұл жаңалығы үшін 1979 жылы Нобель сыйлығын алды.
Кейін 1978 жылы Др. Рэймонд Дамадиан ядролық магниттік резонансты қолдану арқылы МРТ аппаратының негізін қалады. Бұл технология қатерлі ісік пен басқа да күрделі ауруларды ерте диагностикалауға көмектеседі.
Медицинадағы инновациялардың маңыздылығы
Бұл медициналық жаңалықтар ауруханалар мен бүкіл әлемдегі денсаулық сақтау саласын түбегейлі өзгертті.
Кейбірі емдеу әдістерін жеңілдетсе, кейбірі адам өмірін сақтап қалуға мүмкіндік берді. Заманауи медицина мен технологиялардың дамуы арқасында, дәрігерлер науқастарға сапалы көмек көрсетудің жаңа жолдарын іздеуді жалғастыруда.
