Авторлар: Галия Қалиевна Канатбекова – хирургия бөлімі медбикесі, Гүлнара Абилсатаровна Елубаева – хирургия бөлімі медбикесі, Сырым Серікович Қалиев – рентген лаборант, Талдықорған қаласы Әскери госпиталь.
Асептика және антисептика дегеніміз не?
Асептика және антисептика – хирургиялық инфекциялардың алдын алудағы негізгі принциптер. Медициналық тәжірибеде бұл әдістер патогенді микроорганизмдерді жоюға және олардың хирургиялық жараларға енуін болдырмауға бағытталған.
Асептика және антисептиканың негізгі айырмашылықтары
Асептика – медициналық манипуляциялар кезінде микробтардың түсуіне жол бермеу шаралары. Бұл хирургиялық стерильділікке қол жеткізу үшін барлық құрал-жабдықтар мен ортаның тазалығын сақтау.
Антисептика – инфекцияның алдын алу немесе оны жою үшін зарарсыздандыру құралдарын қолдану. Бұл жараларды, қолды және теріні өңдеу әдістерін қамтиды.
Асептика қағидалары
Қолды стерильдеу – операция алдында және процедуралар кезінде қолды толық дезинфекциялау.
Стерильді құралдарды пайдалану – барлық хирургиялық құралдар арнайы стерильдеу әдістерімен өңделуі керек.
Операциялық бөлмені тазарту – бактериялар мен вирустарды жою үшін арнайы ерітінділермен дезинфекциялау.
Стерильді таңғыштарды қолдану – жараларды сыртқы микробтардан қорғау үшін арнайы стерильді таңғыштар пайдаланылады.
Антисептиканың түрлері
Механикалық антисептика – жараларды сумен және антисептикалық ерітінділермен жуу.
Химиялық антисептика – бактерияларды жою үшін антисептикалық заттар (спирт, йод, хлоргексидин) қолдану.
Физикалық антисептика – ультракүлгін сәулелермен немесе жоғары температурамен зарарсыздандыру.
Асептика және антисептиканың хирургиялық тәжірибедегі маңызы
Инфекциялардың алдын алу және хирургиялық асқынулардың санын азайту.
Жаралардың тезірек жазылуына ықпал ету.
Операциядан кейінгі сепсистің алдын алу.
Хирургиялық бөлімдегі медицина қызметкерлерінің негізгі міндеттері
Хирургиялық стерильділікті сақтау;
Медициналық құралдарды дұрыс стерильдеу;
Пациенттің жеке гигиенасын қадағалау;
Операция кезінде инфекцияның таралу қаупін барынша азайту;
Антисептикалық құралдарды тиімді пайдалану.
Қорытынды
Асептика және антисептика хирургиялық тәжірибеде маңызды рөл атқарады. Оларды қатаң сақтау хирургиялық араласулардың тиімділігін арттырып, инфекциялық асқынулардың алдын алады. Медициналық қызметкерлер әрдайым стерильділік пен зарарсыздандыру шараларын қатаң сақтап, пациенттердің қауіпсіздігі үшін барлық жағдай жасауы тиіс.
