Авторы: Ниязова Нургуль Ниязовна, фельдшер доврачебного кабинета
Садуакасова Салтанат Одасыновна, акушерка женской консультации
Туктыбаева Жайнагуль Рысбековна медсестра ЦСО
ГКП на ПХВ Алакольская ЦРБ
Әйел жыныс мүшелерінің аурулары және олардың жасаруы
XXI ғасырда әйел жыныс мүшелерінің аурулары тез жасарып келеді. Бұл мәселе репродуктивті жастағы әр екінші әйелде кездессе, 25 жасқа дейінгі әрбір үшінші қыз балада диагноз қойылады. Тіпті жасөспірім қыздар да бұл аурулардан зардап шегеді.
Гинекология – әйел денсаулығына қатысты ауруларды зерттейтін және емдеуді жетілдіретін медицинаның маңызды саласы. Ол аурулардың пайда болу себептерін анықтап, заманауи диагностикалық әдістер мен тиімді емдеу тәсілдерін жасайды.
Гинекологиялық аурулардың себептері
Аурулардың себептері сыртқы және ішкі болып екіге бөлінеді.
Сыртқы себептерге төмендегілер жатады:
- Стресс пен депрессия – әйелдің иммундық жүйесін әлсіретіп, түрлі қабынуларға бейімділікті арттырады.
- Антибиотиктерді өз бетінше қабылдау – бұл қате шешім зиянды бактериялар штамдарын қалыптастырып, емдеуді қиындатады.
- Жыныстық серіктестердің жиі ауысуы – бұл микроорганизмдер теңгерімсіздігін тудырып, ауруларға әкеледі.
- Жеке гигиена ережелерінің сақталмауы – қабыну процестеріне алып келеді.
- Жыныстық өмірдің ерте басталуы – толық қалыптаспаған жыныстық жүйе инфекцияларға бейім келеді.
- Экологияның нашарлауы және тағам сапасының төмендігі – жалпы денсаулыққа теріс әсер етеді.
Ішкі себептерге төмендегілер жатады:
- Жыныс мүшелерінің құрылымдық ерекшеліктері (жатырдың бүгілуі, қос қынап).
- Гормоналды бұзылулар.
- Жүктілікті үзу немесе өздігінен түсік жасалғаннан кейінгі асқынулар.
Аурудың негізгі белгілері
Гинекологиялық аурулардың белгілері айқын көрінеді:
- Қынаптан жағымсыз иісті немесе ерекше түсті ағу.
- Іштің төменгі бөлігіндегі ауырсыну.
- Етеккірден тыс қан кету.
- Жыныстық қатынас кезіндегі ауырсыну.
- Қышу, жану сезімі және цикл бұзылыстары.
Ең көп таралған гинекологиялық аурулар
- Альгодисменорея – ауыр және тұрақты етеккір ауыруымен сипатталады.
- Аднексит – жатыр мен жатыр түтіктерінің қабынуы.
- Бактериалдық вагиноз – жағымсыз иіспен және қышумен көрінеді.
- Аналық бездің дисфункциясы – етеккірдің тоқтауына немесе тұрақсыз ағуына әкеледі.
- Эндометриоз – ауырсыну мен етеккірдің бұзылуымен сипатталады.
- Етеккір алдындағы синдром (ЕАС) – психологиялық және физиологиялық өзгерістерді қамтиды.
Алдын алу және емдеу
Әйелдерге жылына кемінде бір рет гинеколог пен маммологқа қаралып, скринингтен өту ұсынылады. Белгілер пайда болған жағдайда маманға уақытылы жүгініп, толық тексеруден өтіп, ем алу қажет. Бұл әйел денсаулығын сақтап, қайталама бедеулік пен асқынулардың алдын алады.
Денсаулық – әйелдің өміріндегі ең маңызды байлығы. Оны қорғау – әрбір әйелдің міндеті.
