Салауатты өмір салтын қалыптастырудағы мейірбике кеңесі

Авторы: Сулейменова Майгуль Ильясовна, Арипжанова Рита Турганбаевна, Бурхамбаева Галия Бекеновна

ШЖҚ «Райымбек аудандық ауруханасы» КМК емхана мейірбикелері

Тұрғындар арасында профилактикалық жұмыс, дұрыс тамақтану мен қозғалыс мәдениетін насихаттау

Қазіргі таңда қоғамдық денсаулық сақтаудағы басым бағыттардың бірі — салауатты өмір салтын қалыптастыру. Бұл бағытта мейірбике қызметі тек емдеу мен күтім көрсетумен шектелмейді, сонымен қатар тұрғындар арасында профилактикалық жұмыстар жүргізіп, халықтың денсаулығын нығайтуда маңызды рөл атқарады.

Мейірбикенің кеңесі — адамдарға денсаулыққа бағытталған күнделікті дағдыларды үйретіп, аурулардың алдын алуға көмектесетін тиімді құрал.

1. Салауатты өмір салты дегеніміз не?
   Салауатты өмір салты — бұл адам денсаулығын сақтап, нығайтатын және ұзақ әрі сапалы өмір сүруіне ықпал ететін өмір сүру тәртібі. Оның негізгі құрамдас бөліктері:

Дұрыс және теңгерімді тамақтану;

Физикалық белсенділік;

Зиянды әдеттерден бас тарту;

Ұйқы мен демалыс тәртібін сақтау;

Психологиялық саулық пен стресс деңгейін басқару;

Уақытылы профилактикалық тексеруден өту.

2. Дұрыс тамақтану бойынша мейірбике кеңесі
   Тұрғындар арасында жиі кездесетін аурулардың (семіздік, қант диабеті, гипертония) алдын алуда тамақтану тәртібін реттеу — маңызды қадам.
   Мейірбике төмендегідей кеңестер береді:

Күніне 3 негізгі және 2 жеңіл тағам қабылдау (ішіп-жем арасын 3–4 сағат сақтау);

Майлы, қуырылған тағамдардан гөрі — буға піскен, қайнатылған тағамдарды қолдану;

Қант пен тұз мөлшерін шектеу (тұз — тәулігіне 5 г аспауы тиіс);

Көкөніс пен жемісті күнделікті тұтыну (кемінде 400 г/тәулік);

Газдалған тәтті сусындар мен фастфудтан бас тарту;

Дене салмағына, жасына және белсенділік деңгейіне сәйкес калория мөлшерін бақылау.

3. Физикалық белсенділік: қарапайым әрі пайдалы
   Қозғалыс — өмір! Дене белсенділігі жүрек-қан тамырлары, эндокриндік және тірек-қимыл жүйесін нығайтады.

Мейірбикенің ұсынатын кеңестері:

Ересектерге аптасына кемінде 150 минут орташа қарқындылықтағы жаттығу (жүру, жүзу, би, велосипед);

Күн сайын таза ауада 30 минут серуендеу;

Жұмыста көп отырған жағдайда әр 1 сағат сайын тұрып, бой жазып қозғалу;

Балалар үшін — күніне 1 сағаттан кем емес белсенді ойын;

Лифттің орнына баспалдақ, көлік орнына — жаяу жүруді таңдау.

4. Зиянды әдеттерден бас тарту және психогигиена
   Мейірбике өз кеңестері арқылы келесі мәселелерге де назар аударады:

Темекі шегудің, ішімдіктің, есірткі заттардың ағзаға зиянын түсіндіру;

Стрессті басқару жолдарын үйрету (тыныс алу жаттығулары, күнделік жүргізу, демалыс техникасы);

Ұйқы тәртібін реттеу (күніне 7–9 сағат ұйқы);

Психологиялық күйзелістерге қарсы әрекет ету — қажет болғанда психологқа жүгіну.

5. Профилактикалық тексерулер мен вакцинация
   Мейірбике:

Уақытылы флюорография, қан қысымын, қант пен холестерин деңгейін тексеру қажеттігін түсіндіреді;

Жас ерекшелігіне қарай скринингтік тексерулерге шақырады (әйелдер — жатыр мойны мен сүт безі, ерлер — қуық асты безі және т.б.);

Вакцинацияның маңызын, оның жұқпалы аурулардың алдын алудағы рөлін түсіндіреді.

Қорытынды
Салауатты өмір салты — денсаулық кепілі. Ал мейірбике — осы жолда бағыт-бағдар көрсетуші, кеңес беруші, қолдау көрсетуші маман. Ол халықпен тығыз жұмыс істеп, әр адамның өз денсаулығына деген жауапкершілігін арттырады.

Сондықтан да, мейірбике тек ауру кезінде ғана емес, денсаулықтың сақталуы мен нығаюына да зор үлес қосатын кәсіби тұлға екенін ұмытпауымыз керек.