Автор: Рахманова Мария Кемелахуновна, Рустембекова Замзагуль Мадияровна, Кусаинова Бакытгуль Тулегеновна, жансақтау бөлімінің мейіргерлері, ШЖҚ «Облыстық кардиологиялық орталық» МКК
Медициналық мекемелерде тазалық жұмысы — бұл міндетті және қатаң регламенттелген процесс, ол тазалықты сақтау мен инфекциялардың таралуын болдырмауға бағытталған. Тазалық жұмыстары бірнеше түрге бөлінеді:
1. Тазалықтың түрлері:
- Күнделікті тазалық:
• Күн сайын немесе күніне бірнеше рет жасалады.
• Қамтитын жұмыстар:
• Беткі қабаттарды сүрту (үстелдер, терезе алды тақталары, есік тұтқалары).
• Еден жуу.
• Санитарлық тораптарды өңдеу (жуыну орындары, дәретханалар).
• Арнайы дезинфекциялау құралдары қолданылады.
2. Жалпы (генералды) тазалық:
• Айына 1-2 рет немесе қажеттілігіне қарай өткізіледі.
• Қамтитын жұмыстар:
• Қабырғалар, төбелер, терезелер мен жарықтандыру құралдарын жуу.
• Барлық беткі қабаттарды, соның ішінде қиын қолжетімді жерлерді тазалау.
• Қою дезинфекция ерітінділері қолданылады.
3. Шұғыл тазалық:
• Инфекциялық науқас анықталған жағдайда немесе биологиялық сұйықтықтар төгілгенде жасалады.
• Жедел әсер ететін арнайы дезинфекция құралдары қолданылады.
2. Тазалықтың негізгі кезеңдері:
1. Дайындық:
• Қорғаныс киімін кию (халат, қолғап, маска).
• Дезинфекция ерітіндісін дайындау.
2. Тазалау:
• Беткі қабаттардан шаң мен кірді кетіру.
• Едендерді, қабырғаларды және жиһазды жуу.
• Барлық жанасу аймақтарын дезинфекциялау (тұтқалар, сөндіргіштер, тұтқыштар).
3. Аяқтау:
• Бөлмені желдету.
• Пайдаланылған материалдарды (шүберектер, қолғаптар) жою.
• Тазалық құралдарын өңдеу.
3. Әр түрлі аймақтардағы тазалық:
1. Стерильді бөлмелер (операциялық, процедуралық):
• Барлық беткі қабаттарды күн сайын дезинфекциялау.
• Жабдықтарды мұқият тазалау.
• Қабырғаларды, төбелерді және барлық жабдықтарды аптасына кем дегенде бір рет жуу.
2. Палаталар:
• Беткі қабаттар мен жиһаздарды күн сайын тазалау.
• Ластанған жағдайда төсек жаймаларын ауыстыру.
• Медициналық қалдықтарды арнайы контейнерлерге жою.
3. Ортақ аумақтар (дәліздер, күту залдары):
• Едендерді және беткі қабаттарды үнемі жуу.
• Жиі жанасатын жерлерді (тұтқалар, орындықтар) дезинфекциялау.
4. Санитарлық тораптар:
• Әр 2-4 сағат сайын тазалау.
• Жеке құралдарды қолдану (мысалы, тек дәретханаларға арналған шүберектер мен швабралар).
4. Дезинфекция құралдары:
Медициналық мекемелерде пайдаланылатын құралдар:
• Күнделікті тазалау үшін: спирт немесе хлор негізіндегі дезинфекция құралдары.
• Стерильдеу үшін: кең әсер ететін антисептиктер.
• Шұғыл тазалау үшін: вирустар мен бактерияларды жоюға арналған жоғары тиімді құралдар.
Барлық құралдар:
• Санитарлық талаптарға сай болуы керек.
• Аллергия тудыратын заттардан таза болуы қажет.
5. Қауіпсіздік ережелері:
• Тазалықты қамтамасыз ететін заттарды (қолғап, маска, халат) қолдану.
• Қалдықтар мен құралдарды дұрыс жою.
• Қызметкерлерге арналған нұсқаулықтарды сақтау.
6. Бақылау және жиілігі:
• Тексеру: арнайы ультрафиолет шамдары немесе микробтарға арналған сынақтармен жүргізіледі.
• Күнделікті тазалық: науқастар орналасқан барлық жерлерде жасалады.
• Жалпы тазалық: айына бір рет немесе қажеттілікке қарай.
• Шұғыл тазалық: ластанған жағдайда.
Медициналық мекемелердегі тазалық жұмыстары — бұл аурулардың алдын алу мен қауіпсіздікті қамтамасыз етудің маңызды бөлігі. Тазалық ережелерін сақтау науқастар мен қызметкерлер үшін қауіпсіз және қолайлы жағдай жасайды.