Автор: Мухамеджанова Назгуль Болатовна Жансақтау нәрестелер бөлімінің медбикесі
Бимолданова НазгульОлжабековна Жансақтау нәрестелер бөлімінің аға медбикесі
Касенова Сания Умиргалиевна Нәрестелер бөлімінің медбикесі
МШЖҚ «Облыстық перинаталдық орталық» МҚК, Талдыкорған, Жетісу Облысы
Шала туған нәрестелер – өздерінің физиологиялық дамуы толық аяқталмағандіктен, ерекше қамқорлықты талап ететін нәзік организмдер. Олардың терісі жұқа, сезімтал және сыртқы әсерлерге қарсы әлсіз болғандықтан, арнайы күтімді қажет етеді. Төменде шала туған нәрестелердің терісіне күтім жасаудың негізгі қағидалары мен тиімді әдістері талқыланады.
1. Терінің ерекшеліктері
- Жұқа және нәзік құрылым:
Шала туған нәрестелердің терісі қалыптасу кезеңінен өтуден болғандықтан, ол тез ылғал жоғалтады және құрғақтыққа бейім келеді. - Бейімсіз қорғаныс қабаты:
Терінің табиғи қорғау қабаты толық дамымағандықтан, микроағзалар мен химиялық заттардың әсерінен инфекция қаупі жоғары болады. - Ылғалдың тез булануы:
Даму процесінің аяқталмауы терідегі ылғал балансын бұзып, жарықтар мен тітіркенулердің пайда болуына әкеледі.
2. Теріні күту әдістері
А) Жұмсақ тазалау:
Нәрестенің терісін тазалау кезінде арнайы балаларға арналған, химиялық қоспалары төмен немесе мүлдем жоқ құралдарды пайдалану керек. Жылы сумен жеңіл түрде шомылдырып, сабын мен шампуньды тек шектеулі түрде қолдану – терінің табиғи балансын сақтауға септігін тигізеді.
B) Ылғалдандыру:
Нәрестенің терісін құрғақтықтан қорғау үшін ылғалдандырғыш кремдер мен лосьондар қолданылуы тиіс. Мұндай өнімдер құрамында теріге зиян келтіретін химиялық заттар болмауы және табиғи компоненттерге бай болуы керек, осылайша терінің регенерациясын ынталандырады.
C) Жұмсақ жөргектерді таңдау:
Дәстүрлі қатты материалдар орнына, теріге зиян келмейтін, дем алатын және жұмсақ жөргектерді қолдану маңызды. Жөргекті жиі ауыстыру, әсіресе зәр немесе нәжіс шығарғаннан кейін, терінің ұзақ уақыт ылғалдануына жол бермейді.
D) Тітіркенген аймақтарды өңдеу:
Егер теріде тітіркену немесе жара пайда болса, антисептикалық ерітінділер мен қалпына келтіруші кремдер қолдану қажет. Мұндай шаралар инфекцияның алдын алып, терінің тезірек сауығуына ықпал етеді.
E) Желдету және ауа ванналары:
Теріге үзіліссіз ауа өтуі оның табиғи тыныс алуын қамтамасыз етеді. Жөргекті ауыстырған соң, нәрестенің терісін қысқа мерзімге ауаға шығару – ылғалдың булануына және терінің тынығуына көмектеседі.
3. Алдын алу шаралары
- Гигиена ережелерін сақтау:
Нәрестенің денесін үнемі таза ұстап, артық ылғал мен лас бөлшектерді жою – терінің тітіркену қаупін төмендетеді. - Химиялық заттардан аулақ болу:
Қолданылатын барлық косметикалық және тазартқыш құралдардың құрамында зиянды химиялық заттар болмауын қамтамасыз ету қажет. - Үнемі бақылау:
Медбике мен ата-ана терінің жағдайын мұқият бақылап, алғашқы тітіркену белгілері пайда болғанда дереу тиісті шара қолдануы тиіс.
4. Медбикенің және ата-ананың рөлі
Шала туған нәрестелердің денсаулығын сақтауда медбике мен ата-ананың ынтымақтастығы аса маңызды. Медбикелер:
- Терінің жағдайын тұрақты түрде бақылап, қажетті күтім әдістерін ұсынады.
- Ата-аналарды қауіпсіз және тиімді күтім жасау жолдары туралы кеңестермен қамтамасыз етеді.
Ата-аналар өз кезегінде, үйде қолданылатын құралдардың сапасына және гигиеналық ережелердің сақталуына ерекше мән беруі керек.
Қорытынды
Шала туған нәрестелердің терісі ерекше қамқорлықты талап ететін, өте нәзік және сенімді қорғау әдістерін қажет ететін аймақ. Тазалық, дұрыс ылғалдандыру, жұмсақ жөргектер мен үнемі бақылау – осы негізгі шаралар арқылы нәрестенің терісінің тітіркенуін болдырмауға және оның регенерациясын қамтамасыз етуге болады. Медбике мен ата-ананың бірлескен еңбегі шала туған нәрестелердің жалпы денсаулығын нығайту мен өмір сүру сапасын арттыруда шешуші рөл атқарады.