Авторлар: Гүлнара Абилсатаровна Елубаева – хирургия бөлімі медбикесі, Галия Қалиевна Канатбекова – хирургия бөлімі медбикесі, Сырым Серікович Қалиев – рентген лаборант Талдықорған қаласы Әскери госпиталь.
Хирургиялық манипуляциялар дегеніміз не?
Хирургиялық манипуляциялар – медициналық мекемелерде науқастарға көмек көрсету барысында орындалатын арнайы медициналық процедуралар. Олар жоспарлы және шұғыл түрде жүргізілуі мүмкін. Хирургиялық медбикенің міндеті – осы манипуляцияларды орындауда дәрігерге көмек көрсету, асептика мен антисептика ережелерін қатаң сақтау.
Хирургиялық манипуляциялардың негізгі түрлері
Диагностикалық манипуляциялар:
Биопсия алу;
Қуыстардан сұйықтық шығару (пункция);
Зерттеу үшін тіндерден үлгі алу.
Емдік манипуляциялар:
Дренаж қою;
Жараларды алғашқы хирургиялық өңдеу;
Инфекцияланған жараларды тазалау және таңу.
Минималды инвазивті хирургия:
Лапароскопиялық операциялар;
Эндоскопиялық араласулар;
Катетеризация және инъекциялар.
Таңу процедуралары және олардың маңызы
Таңу – жараның жазылуын жылдамдату, инфекцияның алдын алу және асқынулардың болмауын қамтамасыз ету үшін орындалатын маңызды процедура. Жараны дұрыс таңу – хирургиялық медбикенің негізгі міндеттерінің бірі.
Таңу материалдарының түрлері
Стерильді дәке және бинттер – жараны қорғау және қан кетуді тоқтату үшін.
Антисептикалық таңғыштар – инфекцияны болдырмау үшін.
Адгезивті пластырлар – кішігірім жаралар үшін.
Қысымды таңғыштар – қан кетуді бақылау үшін қолданылады.
Таңу әдістері
Алғашқы таңу – жаңа жаралар үшін орындалады, қан кетуді тоқтату және жараның инфекциялануын алдын алу үшін.
Қайта таңу – жараның жазылу процесін бақылау, инфекцияны болдырмау мақсатында жүргізіледі.
Қорғаушы таңу – операциядан кейінгі жараларды қорғау үшін қолданылады.
Таңу кезіндегі негізгі қағидалар
Қолды дұрыс жуу және стерильді қолғап қолдану;
Антисептикалық ерітінділерді дұрыс пайдалану;
Жараны таза және құрғақ күйде ұстау;
Қолданылған таңу материалдарын дұрыс утилизациялау.
Хирургиялық медбикенің рөлі
Хирургиялық медбике манипуляциялар кезінде:
Жараларды дұрыс таңу және өңдеу;
Асептика мен антисептика талаптарын сақтау;
Дәрігерге қажетті құралдарды беру;
Пациенттің жағдайын бақылау;
Процедуралардан кейінгі медициналық құжаттарды жүргізу міндеттерін орындайды.
Қорытынды
Хирургиялық манипуляциялар мен таңу процедуралары хирургиялық бөлімде қызмет ететін медицина қызметкерлерінің маңызды міндеттері болып табылады. Бұл процестер науқастың сауығуына тікелей әсер етеді, сондықтан олардың дұрыс орындалуы өте маңызды. Хирургиялық медбикелер жараларды дұрыс өңдеу, асептика мен антисептиканы сақтау, заманауи таңу материалдарын пайдалану арқылы науқастардың тезірек қалпына келуіне көмектеседі.
