Автор: Сбанкулова Асель Торехановна, Бералиева Қарлығаш Бектұрғановна, Джамбаева Толқын Башеновна
Маусымдық тұмау (тұмау) — тұмау вирустарынан туындаған жедел респираторлық инфекция. Бұл әлемнің барлық бөліктерінде жиі кездеседі. Көптеген адамдар емделусіз қалпына келеді.Тұмау жөтелгенде немесе түшкіргенде адамдар арасында оңай таралады. Вакцинация-аурудың алдын алудың ең жақсы әдісі.
Тұмаудың белгілеріне жедел қызба, жөтел, тамақ ауруы, дененің ауыруы және шаршау жатады.Емдеу симптомдарды жеңілдетуге бағытталуы керек. Тұмаумен ауыратын адамдар демалып, сұйықтықты көп ішуі керек. Көптеген адамдар бір апта ішінде өздігінен қалпына келеді. Медициналық көмек ауыр жағдайларда және қауіп факторлары бар адамдарға қажет болуы мүмкін.
Инфекция кезінде ауыр сырқаттану немесе асқыну қаупі жоғары адамдар-жүкті әйелдер, 5 жасқа дейінгі балалар, егде жастағы адамдар, созылмалы аурулары бар адамдар (мысалы, созылмалы жүрек, өкпе, бүйрек, метаболикалық аурулар, жүйке жүйесінің дамуы, бауыр немесе гематологиялық аурулар) және иммуносупрессивті аурулары/лечения бар адамдар (МЫСАЛЫ, АИТВ, химиотерапия немесе стероидтер немесе қатерлі ісік).
Денсаулық сақтау қызметкерлері пациенттердің әсерінің жоғарылауына және одан әрі таралуына, әсіресе халықтың осал топтарына байланысты тұмау вирусын жұқтыру қаупі жоғары. Вакцинация медицина қызметкерлерін және олардың айналасындағы адамдарды қорғай алады.
Эпидемиялар жұмысшылардың / мектептердің сабаққа келмеуінің жоғары деңгейіне және өнімділіктің төмендеуіне әкелуі мүмкін. Клиникалар мен ауруханалар аурудың ең жоғары кезеңдерінде шамадан тыс жүктелуі мүмкін.
Маусымдық тұмау оңай таралады, адамдар көп жиналатын жерлерде, соның ішінде мектептер мен қарттар үйлерінде тез таралады. Жұқтырған адам жөтелгенде немесе түшкіргенде, құрамында вирусы бар тамшылар (жұқпалы тамшылар) ауаға таралады және жақын маңдағы адамдарға жұқтыруы мүмкін. Вирус тұмау вирустарымен ластанған қолмен де таралуы мүмкін. Инфекцияның таралуын болдырмау үшін адамдар жөтелгенде аузы мен мұрнын майлықпен жауып, қолдарын үнемі жуып тұруы керек.Қоңыржай климатта маусымдық эпидемиялар негізінен қыста болады, ал тропикалық аймақтарда тұмау жыл бойына пайда болуы мүмкін, бұл аурудың тұрақты емес өршуіне әкеледі.Инкубациялық кезең деп аталатын инфекциядан ауруға дейінгі уақыт шамамен 2 күнді құрайды, бірақ 1-4 күн аралығында болады.
Вакциналар
Вакциналар үнемі жаңартылып отырады және айналымдағы вакциналарға сәйкес келетін вирустары бар жаңа вакциналар әзірленуде. Бірнеше инактивацияланған тұмауға қарсы вакциналар және рекомбинантты тұмауға қарсы вакциналар инъекциялық түрде қол жетімді. Тұмауға қарсы тірі әлсіретілген вакциналар мұрынға арналған спрей түрінде қол жетімді.
Осыған орай, қай мезгіл болмасын адам баласы ең бірінші жақсы тамақтану керек. Көкөністер,ақ заттар көп жеу керек. Сонда барлық аурудың түрлері айналып өтетін болады.
