Автор: Сахариян Дария, ВОП Медсестра
Каратал ауданы , Каратальский ЦРБ СБ Алмалы
Созылмалы аурулар, соның ішінде гипертония, қант диабеті және демікпе, бүкіл әлемде денсаулық сақтау саласындағы басты мәселелердің бірі болып табылады. Бұл аурулар ұзақ уақыт бойы күтімді және бақылауды қажет етеді. Науқастардың өмір сапасын жақсарту үшін медициналық қызметкерлер дұрыс күтім көрсетіп, науқастардың жағдайын тұрақты бақылауда ұстауы маңызды. Осы мақалада созылмалы аурулармен ауыратын науқастарға дұрыс күтім жасаудың негізгі аспектілерін қарастырамыз.
- Гипертониямен ауыратын науқастарға күтім
Гипертония (жоғары қан қысымы) — ең кең таралған созылмалы аурулардың бірі. Оны емдеу және бақылау үшін дәрі-дәрмектермен қатар, өмір салтын өзгерту маңызды.
Қан қысымын тұрақты бақылау. Науқастар қан қысымын үйде үнемі өлшеп, дәрігерге деректерді ұсынуы тиіс. Бұл емдеуді уақытында түзетуге мүмкіндік береді.
Тұзды шектеу. Гипертониямен ауыратын науқастардың рационында тұз мөлшерін азайту қан қысымын бақылауда маңызды рөл атқарады.
Дұрыс диета және физикалық белсенділік. Теңдестірілген диета, құрамында майлары мен қанттары аз өнімдер, сондай-ақ тұрақты физикалық белсенділік (жаяу жүру, жүзу) гипертонияны бақылауға көмектеседі.
Дәрі-дәрмектерді дұрыс қабылдау. Гипертониямен ауыратын науқастарға дәрігер тағайындаған дәрі-дәрмектерді қабылдау кестесін сақтау өте маңызды. Дәрігермен тұрақты байланыста болу және дәрігердің нұсқауларын орындау гипертониялық криздердің алдын алады.
- Қант диабетімен ауыратын науқастарға күтім
Қант диабетімен ауыратын науқастарға дұрыс күтім жасау олардың қан қант деңгейін тұрақты бақылауға және асқынулардың алдын алуға бағытталған.
Қан қантын бақылау. Қант диабетімен ауыратын науқастар өздерінің қандағы глюкоза деңгейін үнемі тексеріп, оны мақсатты деңгейде ұстауға тырысуы тиіс. Бұл ұзақ мерзімді асқынулардың алдын алуға көмектеседі.
Диета мен физикалық белсенділік. Қант диабетімен ауыратын науқастарға төмен гликемиялық индексі бар өнімдерді қолдану ұсынылады. Сондай-ақ, тұрақты физикалық белсенділік инсулинге сезімталдықты жақсартады.
Дәрі-дәрмектер мен инсулинді қолдану. Дәрігердің ұсыныстары бойынша дәрі-дәрмектерді қабылдау және инсулинді дұрыс дозада қолдану маңызды. Дәрігермен тұрақты байланыс қан қант деңгейін тиімді бақылауға көмектеседі.
Аяқ күтімі. Диабеттік аяқ синдромының алдын алу үшін аяқ күтімі ерекше назарда болуы тиіс. Науқастар аяқтарын үнемі тексеріп, жаралар мен жарақаттарды болдырмауы керек.
- Демікпемен ауыратын науқастарға күтім
Демікпе (астма) — өкпенің созылмалы ауруы, оны дұрыс бақылау өмір сапасын жақсартуға мүмкіндік береді.
Ингаляторларды дұрыс қолдану. Демікпемен ауыратын науқастар дәрігер тағайындаған ингаляторларды дұрыс пайдалана білуі керек. Әрбір науқас ингаляторды пайдалану техникасын жетік меңгеріп, дәрі-дәрмектерді уақытында қабылдауы тиіс.
Триггерлерді анықтау және болдырмау. Демікпе шабуылдарын қоздыратын факторларды анықтап, олардан аулақ болу маңызды. Бұл факторлар арасында шаң, тозаң, түтін, химиялық заттар және кейбір тағамдар болуы мүмкін.
Физикалық белсенділікті бақылау. Демікпе бар науқастарға физикалық белсенділікті қатаң бақылау қажет. Тым ауыр жүктемелерден аулақ болу керек, бірақ жеңіл жаттығулар тыныс алу жүйесін жақсартуға көмектеседі.
Тұрақты медициналық бақылау. Демікпе – тұрақты бақылауды талап ететін ауру, сондықтан науқастар дәрігермен үнемі байланыста болып, аурудың ағымын қадағалауы керек.
Қорытынды
Созылмалы аурулармен ауыратын науқастарға күтім олардың өмір сапасын айтарлықтай жақсартуға көмектеседі. Гипертония, қант диабеті және демікпе сияқты ауруларды тиімді басқару үшін науқастарға тұрақты бақылау, дұрыс диета және дәрі-дәрмектерді қабылдау маңызды. Медициналық қызметкерлердің кәсіби көмегі мен науқастардың өз денсаулығына жауапкершілікпен қарауы созылмалы аурулардың асқынуын болдырмауға және науқастардың өмірін жақсартуға ықпал етеді.
