Авторлар: Сырым Серікович Қалиев – рентген лаборант, Гүлнара Абилсатаровна Елубаева – хирургия бөлімі медбикесі, Галия Қалиевна Канатбекова – хирургия бөлімі медбикесі. Талдықорған қаласы Әскери госпиталь
Диета дегеніміз не?
Диета – бұл денсаулықты сақтау, зат алмасуды реттеу және ұзақ өмір сүру үшін арнайы ұйымдастырылған тамақтану жүйесі. Ғылыми зерттеулерге сәйкес, дұрыс диета өмір сүру ұзақтығын арттырып, созылмалы аурулардың алдын алады.
Ғылыми зерттеулер мен статистика
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДҰ) мәліметтері бойынша, теңгерімді тамақтану инсульт пен жүрек ауруларының қаупін 30%-ға дейін төмендетеді. Ал Гарвард университетінің зерттеулері көрсеткендей, дұрыс тамақтану арқылы диабетпен ауыру ықтималдығы 40%-ға азаяды.
Ең пайдалы диеталар
Жерорта теңізі диетасы – жүрек-қан тамырлары ауруларының алдын алады, зәйтүн майы, балық, жаңғақтар мен көкөністерге негізделген.
DASH диетасы – гипертонияның алдын алу үшін натрийді шектейтін тамақтану жүйесі.
Вегетариандық диета – өсімдік өнімдеріне негізделген, ағзаны токсиндерден тазартуға көмектеседі.
Интервальді ораза – белгілі бір уақыт аралығында ғана тамақтану, метаболизмді жақсартады және салмақты бақылауға көмектеседі.
ПП (Правильное питание) дегеніміз не?
ПП – ағзаға қажетті барлық макро және микроэлементтерді қамтитын, ұзақ мерзімді салауатты тамақтану жүйесі. Оның негізгі қағидалары:
Өңделген тағамдар мен қанттан бас тарту.
Күнделікті көкөністер мен жемістерді тұтыну.
Ақуыз, пайдалы майлар мен күрделі көмірсулардың теңгерімі.
Дұрыс су режимін сақтау.
Диетаның денсаулыққа пайдасы
Артық салмақтың алдын алады және зат алмасуды жақсартады.
Қан қысымын тұрақтандырады және жүрек-қан тамырлары ауруларының қаупін азайтады.
Асқазан-ішек жолдарының жұмысын жақсартады.
Иммундық жүйені нығайтады және энергия деңгейін арттырады.
Депрессия мен стрессті төмендетуге көмектеседі.
Қорытынды
Дұрыс диета – денсаулықтың негізгі кепілі. Соңғы зерттеулер көрсеткендей, теңгерімді тамақтану адамның физикалық және психикалық жағдайына тікелей әсер етеді. Әрбір адам өзінің өмір сапасын жақсарту үшін дұрыс тамақтану қағидаларын ұстануы керек. Ал диетаны таңдауда міндетті түрде мамандармен кеңесу қажет.
