Авторлар: Азизова Гульнара Мухамеджановна — Хирургия бөлімінің мейірбикесі , Оразбекова Самида Бекибаевна — Хирургия бөлімінің мейірбикесі , Жетісу облысы ММ ШЖҚ «Панфилов ауданаралық көпсалалы ауруханасы» КМК
Микрохирургиялық операциялар көбінесе қол мен аяқтың ұсақ құрылымдарын, соның ішінде қан тамырлары мен жүйке талшықтарын қайта қосу немесе қалпына келтіру мақсатында жасалады. Бұл операциялардың бірнеше негізгі түрлері бар:
- Қан тамырларын қайта біріктіру
Қол мен аяқтың қан тамырлары зақымданған кезде, микрохирургиялық әдіс арқылы қан тамырларын қайта қосу қажет болады. Бұл операция кезінде хирургтар қан тамырларын арнайы құралдармен байланыстырып, қан ағымын қалпына келтіреді. Бұл әдіс қол мен аяқтағы тіндердің тіршілігін сақтап қалуға мүмкіндік береді. Қан айналымының бұзылуы тіндердің өлуіне әкеліп соғуы мүмкін, сондықтан қан тамырларын қайта қосу өте маңызды. - Жүйке талшықтарын қалпына келтіру
Қол мен аяқтағы жүйке талшықтары зақымданған кезде, микрохирургиялық әдіспен жүйкелерді қайта қалпына келтіру қажет. Мұндай операциялар жүйке жүйесінің қайта қосылуына және қол мен аяқтың толық қызметін қалпына келтіруге мүмкіндік береді. Бұл операция өте күрделі, себебі жүйке талшықтарының қайта қосылуы көп уақытты қажет етеді және жоғары дәлдікті талап етеді. - Тіндерді трансплантациялау
Егер тіндер қатты зақымданған болса, кейде трансплантация қажет болады. Мысалы, тері мен бұлшықет трансплантациясы қолданылады. Мұндай операциялар қол мен аяқтың құрылымын қалпына келтіруге және науқастың қалыпты қозғалысын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Трансплантация кезінде сау тіндер алынған жерден алып, зақымданған аймаққа орналастырылады. - Сүйек қалпына келтіру
Егер сүйектер сынған немесе зақымданған болса, оларды қайта қалпына келтіру үшін микрохирургиялық әдістер қолданылады. Микрохирургия көмегімен сүйек ұштарын дұрыс орнына орналастыру және сүйектің дұрыс өсуін қамтамасыз ету мүмкін болады. Кейде сүйек трансплантациясы қажет болуы мүмкін.
Операцияның процедурасы
Микрохирургиялық операциялар жоғары дәлдікті талап етеді, сондықтан операциялар әдетте арнайы жабдықтар мен құралдарды қажет етеді. Бұл операциялар жалпы немесе жергілікті анестезиямен жасалады. Микрохирургиялық операция кезінде хирургтар микроскоп немесе арнайы оптикалық құралдарды пайдаланады. Бұл құралдар арқылы хирургтар қан тамырларын, жүйке талшықтарын және басқа құрылымдарды дәл анықтап, өте кішкентай тіндерге араласу жасайды.
Процедураның негізгі кезеңдері:
- Анестезия: Операция алдында науқасқа анестезия жасалады.
- Зақымдалған аймақты ашу: Операция жасалатын аймаққа шағын тілік жасалады.
- Микроскоппен жұмыс: Хирург операция кезінде микроскоп немесе арнайы құралдар пайдаланып, зақымдалған тіндерге араласады.
- Тіндерді қалпына келтіру: Қан тамырлары мен жүйке талшықтарын қайта біріктіру немесе басқа әдістермен қалпына келтіру.
- Тігуден кейінгі кезең: Операциядан кейін тіндерді тігу және дұрыс орынға қою жүзеге асырылады.
Қалпына келу кезеңі
Микрохирургиялық операциялардан кейін қалпына келу ұзақ процесс болуы мүмкін. Бұл кезеңде пациентке арнайы күтім, физиотерапия және реабилитация қажет. Қалпына келу кезеңі әртүрлі болады, себебі ол науқастың жарақатының күрделілігіне, жасына, жалпы денсаулығына және басқа факторларға байланысты. Бірақ микрохирургияның артықшылығы — тіндердің қалпына келуіне жақсы мүмкіндік беруі.
- Алғашқы кезең: Операциядан кейінгі алғашқы бірнеше күнде науқас ауруханада болады, онда дәрігерлер оның жағдайын бақылайды және қажет болса қосымша ем жүргізеді.
- Физиотерапия: Қалпына келу процесін жеделдету үшін физиотерапия тағайындалады. Бұл жаттығулар қол мен аяқтың бұлшықеттерін нығайтып, функциясын қалпына келтіруге көмектеседі.
- Дәрі-дәрмектер: Ауырсынуды басатын және қабынуды тежейтін дәрі-дәрмектер науқасқа тағайындалады.
- Қалпына келтіру процесі: Қалпына келу кезеңінде зақымдалған аймақтың толық жазылуы үшін бірнеше ай қажет болуы мүмкін. Науқасқа тіндердің қалпына келуі үшін арнайы диета мен тынығу режимі ұсынылады.
Артықшылықтары мен қиындықтары
Артықшылықтары:
- Тіндердің толық қалпына келуі: Микрохирургия арқылы тіндер мен құрылымдар толық қалпына келуі мүмкін.
- Жоғары дәлдік пен тиімділік: Операцияның жоғары дәлдікпен орындалуы — нәтижелі қалпына келтірудің кепілі.
- Аз ауырсыну: Микрохирургиялық операциялар инвазивті әдістермен салыстырғанда аз ауырсыну туғызады.
Қиындықтары:
- Операцияның күрделілігі: Микрохирургия жоғары деңгейдегі кәсіби дағдыларды қажет етеді.
- Ұзақ қалпына келу кезеңі: Тіндердің толық қалпына келуі бірнеше ай алуы мүмкін.
- Қымбат тұратын процедура: Микрохирургиялық операциялар қымбат тұрады және кейде арнайы жабдықтарды қажет етеді.
Қорытынды
Қол-аяққа жасалатын микрохирургиялық операциялар — зақымдалған тіндерді қалпына келтіріп, адамның қозғалыс қабілетін сақтауға мүмкіндік беретін маңызды хирургиялық әдіс болып табылады. Бұл операциялар жоғары дәлдік пен кәсіби дағдыларды талап етеді, бірақ нәтижесінде адамның өмір сүру сапасын айтарлықтай жақсартады. Қалпына келу кезеңі ұзақ болғанымен, микрохирургияның артықшылықтары мен тиімділігі оны қазіргі заманғы медицинада кеңінен қолдануға мүмкіндік береді.