Авторы: Казангапова Райса Токишовна, Медсестра портала бюро госпитализации,
Адибасова Назгул Айткалиевна, Медстатист
Зубайрова Раушан Камитовна, Уч медсестра ВОП,
ГКП на ПХВ Алакольская ЦРБ
Бүйрек – кеуде және бел омыртқаларының арасында ретроперитонеальді қуыста орналасқан жұптық мүше. Бүйректің миы желдеткіш тәрізді пирамидалардан түзілген. Олар негізімен бүйрек қыртысына, ал жоғарғы бөлігімен бүйрек «қақпаларына» бағытталған. Бұл ерекше пирамидалар тіректермен бөлінген. Бүйректің қыртысы мен миы бір-бірімен тығыз байланысты. Бүйрек бағандары қыртысты заттың жеке бөлімдері болып табылады. Ол өз кезегінде миға енеді. Мұндай пирамида кортикальды затпен бірге бүйрек лобы деп аталатын бөлікті құрайды.
Медулланы бөліктерге бөлу
Бүйрек миы екі бөлікке бөлінеді:
- сыртқы;
- ішкі.
Оның сыртқы бөлігі қыртысты заттың жанында орналасқан. Одан ми сәулелері бүйрек қыртысына – орталық түтіктердің шағын сегменттеріне шығадыішінде, үлкен жоғары қарай бағытталған сегменттер. Сондай-ақ бүйрек миында кортикальды жинағыш түтіктер бар. Ішкі бөлім бүйрек папилласымен аяқталады.
Сүйекшелер дегеніміз не
Бүйрек миының бұл бөлігі органның жинағыш түтігінің сегменттері болып табылады. Бұл бөліктердің ойықтары папилланың жоғарғы бөлігінің айналасында орналасқан. Олар папилланың «торын» құрайды. Сорықшалар ұсақ бүйрек тостағандарымен қоршалған. Осындай бір шыныаяқ 1, 2, кейде тіпті 3 папиллярды да ұстай алады. Жұп бүйрек тостағандары бір үлкенге қосылып, несепағарларды түзе алады. Олар өз кезегінде жалғыз шыныаяқтарды жамбасқа қосуға жауапты.
Бүйрек миының және жалпы мүшенің қызметі
Осы жұптық мүшенің жұмысындағы бұзылулар көптеген ауруларға және басқа органдар мен жүйелердің жұмысының бұзылуына әкелуі мүмкін. Бүйректер адам ағзасында өте маңызды функцияларды орындайды. Оларға мыналар жатады:
- түрлі ыдырайтын өнімдерді кетіру;
- қан қысымын бақылау;
- дене сұйықтығын қалыпты ұстау;
- қанның ұю процесіне тікелей қатысу;
- қоректік заттардың алмасуы;
- ағзаны қалдықтар мен токсиндерден тазартады.
Бүйректің экскреторлық қызметі негізгілерінің бірі. Ол ағзаға түсетін барлық заттарды тазартуға және сүзуге жауапты.